Hata hivyo, wataalam wanasema wengi wa uhamiaji hutokea ndani ya Afrika yenyewe
Ukisikia masimulizi kuhusu Bara la Afrika mengi yake huhusu dhana ya kihisia kuliko hali halisi ilivyo , Habari nyingi kuhusu uhamiaji kutoka bara kwa kawaida huja zikiwa na dhana potofu na ukweli nusu.
Hata ndani ya bara hili lenye utajiri wa rasilimali, kila wakati wa mwaka, vikundi vidogo vya wafanyakazi wasio na ujuzi wa chini huvuka mipaka ya kitaifa, kutafuta kimbilio la mishahara bora, fursa endelevu, na ustawi.
Hata ndani ya bara hili lenye utajiri wa rasilimali, kila wakati wa mwaka, vikundi vidogo vya wafanyakazi wasio na ujuzi wa chini huvuka mipaka ya kitaifa, kutafuta kimbilio la mishahara bora, fursa endelevu, na ustawi.
“Asili ya uhamiaji wa ndani ya Afrika kwa kiasi kikubwa ni kutoka mashambani hadi mijini, huku maskini wa vijijini wakikimbilia nchi au miji tajiri,” Dk Muhammad Baba Bello, mwanauchumi wa kilimo katika Chuo Kikuu cha Bayero huko Kano nchini Nigeria, anaiambia TRT Afrika. Kadhalika, takwimu rasmi za uhamiaji kutoka Shirika la Kazi Duniani (ILO) zinaonyesha kuwa uhamiaji wa vibarua barani Afrika “kwa kiasi kikubwa ni wa kikanda (80%)".
Usafiri wa Tunisia
Adnen Ben Hadj Yahia anaendesha kitovu cha uvumbuzi wa kijamii kinachojulikana kama El Space huko Tunis, mji mkuu wa Tunisia ambao hutumika kama kitovu kwa wahamiaji wengi wanaoelekea Ulaya kutoka Afrika Kaskazini.
Kama mtu anayejiona yeye na shirika lake kama waendeshaji mabadiliko, mojawapo ya vipengele vya kuvutia zaidi vya safari yake ni kuangalia jinsi wahamiaji wanaofika Tunis mara nyingi huishia hapohapo.
"Wahamiaji kutoka Kusini mwa Jangwa la Sahaŕa wanakuja Tunis, Sfax, na Gabes wakielekea Ulaya. Lakini baadhi, hasa wanawake, punde wanagundua kuwa wanaweza kufanya kazi na kuokoa pesa hapa; hivyo, wanaamua kukaa na kujenga mtaji kabla ya kuŕejea nyumbani,” anasema.
"Katika kituo chetu, tunatoa mafunzo kwa wahamiaji juu ya ujuzi wa kujitegemea wa biashara ikiwa wataamua kutofanya safari hatari ya kwenda Ulaya. Kisha tunawasaidia kupata kazi ndogo ndogo zenye malipo ya haki."
Sehemu ya vijana wa Tunisia pia huja katika miji mikubwa kutoka ndani kusoma katika vyuo vikuu huko na uwezekano wa kuhamia nje ya nchi. Wengi huishia kupata kazi nzuri.
Uhamiaji wa kazi Kiwango cha uhamaji wa wafanyikazi kati ya masoko ya Afrika hutoa ujumuishaji mkubwa wa ujumuishaji wa kikanda. Njia hizi za uhamiaji za kikanda kambi za kiuchumi za kikanda, zikiongozwa na wakuu wa kikanda. "Ndani ya nchi hiyo , uhamiaji kutoka vijijini hadi mijini unaendeleza usambazaji wa nguvu kazi katika maeneo ya viwanda na vituo vya biashara katika miji mikubwa," anasema Dk Muhammad.
Kulingana na ILO, ni nchi chache tu za Kiafrika ambazo hazishiriki katika mtiririko huu wa uhamiaji, "Mahitaji katika sekta za kiuchumi kama vile kilimo, uvuvi, madini na ujenzi pamoja na huduma kama vile kazi za nyumbani, huduma za afya, usafirishaji, migahawa na hoteli, na biashara ya rejareja ni vichocheo muhimu katika bara hilo la Afrika," inasema ripoti ya uhamiaji ya ILO.
Kuanzia Afrika Kusini hadi Nigeria, Kenya na Misri, miji mikubwa na iliyoendelea hutoa vibarua vya bei nafuu na duni kutoka vijiji vya mbali, vinavyojilisha ugavi wa ziada na fursa chache za kiuchumi zinazohusiana na maeneo ya vijijini.
Kila mwaka, mataifa makubwa ya kiuchumi ya kikanda kama Nigeria huvutia wafanyakazi wanaotafuta ujira kutoka nchi jirani maskini zaidi za kifedha kama vile Niger, Benin, Chad, Cameroon, Togo. Sababu ya hali ya hewa Kama kila kitu kingine kinachojumuisha mabadiliko, uhamiaji una mambo ya kusukuma na kuvuta.
Kwa upande wa Afŕika, sababu za msukumo zinapatikana zaidi katika jumuiya maskini za kilimo, ilhali sababu za mvuto zinaonekana katika maeneo ya mijini. Mabadiliko ya hali ya hewa na migogoro mikali katika mataifa kadhaa ya Afrika pia huathiri uhamiaji wa ndani. Kando na uhamiaji wa vibarua, kuna watu kuhama kutokana na vita, ukame, njaa na mafuriko.
Tofauti na miaka ya 1990, wakati Afrika ilikuwa kitovu cha mzozo wa kimataifa wa wakimbizi, wakimbizi wa ndani sasa wanaishi zaidi ndani ya mipaka ya nchi zao za asili, ikiwa ni pamoja na Sudan, Ethiopia, Nigeria, na Jamhuri ya Afrika ya Kati. Nje ya uhamiaji Wanauchumi kando, katika msururu wa uchumi wa uhamiaji ni wanajiografia ambao wanachambua athari za uhamaji wa watu wengi na athari zake za kiuchumi kwa mazingira, usambazaji wa idadi ya watu, na matumizi ya rasilimali.
Dk Murtala Uba Mohamed, anayefundisha jiografia ya idadi ya watu na sera za kiuchumi katika Chuo Kikuu cha Bayero Kano, anaelezea jinsi uhamiaji unavyoathiri kiwango cha ukuaji wa watu, uzazi na kiwango cha vifo vya jamii.
"Kwa njia nyingi zaidi ya moja, uhamiaji ndani ya Afrika una athari za kijamii na kiuchumi sio tu katika suala la kukuza ukuaji wa uchumi na utofauti, lakini pia migogoro na uhalifu."
Upotevu wa ardhi na wafanyakazi Takwimu kutoka Hifadhi za data ya Uhamiaji ya STATAFRIC inaonyesha kuwa katika Mwaka 2019, asilimia 77 ya uhamiaji wa kimataifa kutoka Afrika ulitokea kati ya watu wenye umri wa kufanya kazi.
Katika maeneo ya vijijini, uhamiaji wa watu wenye umri wa kufanya kazi ni sababu kuu ya kupunguzwa kwa kilimo kama nguvu kazi ya ambapo Jamii inatafuta riziki katika miji ambapo unyakuzi wa ardhi umebadilisha ardhi ya kilimo kuwa sehemu ya mijini.
Huku idadi kubwa ya wafanyikazi wakiwa tayari wamehamia mijini, jamii za vijijini zinakabiliwa na kupungua kwa uzalishaji wa chakula na, kwa hivyo, umaskini vijijini. Ingawa wahamiaji wengi hutuma fedha kwa familia nyumbani, msongamano wa shughuli za kiuchumi katika miji na maeneo ya pwani huhakikisha kwamba umaskini unatawala ukanda wa vijijini.
Shinikizo kwenye miundombinu Ongezeko la wahamiaji kutoka maeneo ya vijijini ni tatizo la rasilimali za mijini kwani mikusanyiko ya walowezi na wageni wanaokaa kupita kiasi huzidisha shinikizo kwenye miundombinu duni.
Kulingana na Dk Mohammed, miji inayokua pia inakabiliwa na bei kubwa ya ardhi, ambayo huathiri wahamiaji maskini kwani hawawezi kumudu malazi bora katika mazingira ya kodi ya juu. "Hakuna jiji kubwa barani Afrika lisilo na makazi duni na miji duni inayonyemelea katika vitongoji vyake. Lagos ina Makoko, Nairobi ina Kibera, na Johannesburg ina Soweto," anadokeza.
Sambamba na uhamiaji uliokithiri makazi yanaenea katika miji ambayo haijapangwa, kiasi kwamba baadhi ya wataalam wanaamini kuwa uhamiaji na ukuaji wa miji havitengani.
Mkufunzi wa biashara wa Tunisia Adnen Nino anaamini kuwa kuongezeka kwa sekta za huduma katika miji kunaathiri vibaya kilimo cha vijijini. "Hali hii ya kuhamishwa kwa wafanyikazi wa kilimo ndio unaolisha sekta ya utalii," anasema.
Dkt Mohamed anasadiki kwamba suluhu bora zaidi kwa tatizo la uhamiaji wa ndani katika bara hilo ni kwa mataifa na miji ya Afrika kufuatilia data ya uhamiaji, na kuitumia kwa ufanisi kwa madhumuni ya kupanga uchumi, usimamizi wa idadi ya watu, na usimamizi wa ardhi.
Anatetea kwamba serikali zipange mapema kwa ajili ya ugawaji wa rasilimali sawa, mipango miji inayowasaidia maskini, nyumba za bei nafuu, maendeleo ya kikanda, fursa sawa iwapo yatafanyika hivyo Basi suluhu ya kiuchumi itapatiwa ufumbuzi.
