Uganda iko katika hatua za mwisho za mazungumzo na wafadhili wa Kichina ili kusaidia ufadhili wa mradi wa bomba la mafuta lenye utata baada ya washirika wa Magharibi kadhaa kujiondoa, alisema afisa wa ngazi ya juu siku ya Jumatano.
"Tuko katika majadiliano ya mwisho na washirika wetu wa Kichina kutoa karibu nusu ya fedha zinazohitajika kwa ujenzi wa Eacop (Bomba la Mafuta la Afrika Mashariki)," Irene Bateebe, Katibu Mkuu katika Wizara ya Nishati, aliiambia AFP.
"Tunatarajia kukamilisha makubaliano na wafadhili wa Kichina mwezi huu wa Oktoba," aliongeza.
Kampuni kubwa ya nishati ya Ufaransa, TotalEnergies, inaongoza mradi wa mabillioni kadhaa wa kukuza maeneo ya mafuta ya Uganda na kusafirisha mafuta ghafi kupitia bomba la kilometa 1,445 (maili 900) hadi bandari ya Tanga nchini Tanzania.
Lakini mpango huo umekosolewa na makundi ya haki za binadamu na wapigania mazingira wanaosema utaharibu mifumo dhaifu ya ekolojia na maisha ya watu wengi wa eneo hilo.
Serikali imedhamiria kuendelea na mradi huo licha ya upinzani, na TotalEnergies inasema wale waliolazimika kuhamishwa kwa ajili ya mradi wameshafidiwa kwa haki na hatua zimechukuliwa kulinda mazingira.
"Huu ni mradi muhimu kwa Uganda," Bateebe alisema.
"Baadhi ya washirika wetu wa kimataifa kutoka Ulaya walilazimika kujiondoa kwenye ufadhili wa mradi huu na kama nchi, tulitafuta washirika wengine wa kirafiki kugharamia sehemu iliyobaki ya ufadhili na tuko katika njia sahihi."
Alisema Uganda ilikuwa inazungumza na wafadhili wa Kichina wawili, Benki ya Kuuza Nje na Kuagiza ya China na Sinosure.
TotalEnergies inamiliki asilimia 62 ya bomba hilo, na kampuni za serikali za mafuta za Uganda na Tanzania zikimiliki asilimia 15 kila moja na China National Offshore Oil Corporation asilimia nane.
Bomba hili ni sehemu ya mradi wa dola bilioni 10 wa kukuza maeneo ya mafuta katika Ziwa Albert kaskazini-magharibi mwa Uganda na kusafirisha mafuta ghafi kwenye masoko ya kimataifa kupitia bandari ya Tanga nchini Tanzania kwenye Bahari ya Hindi.
Ziwa hilo liko juu ya takriban mapipa bilioni 6.5 ya mafuta ghafi, ambayo kati ya hayo mapipa bilioni 1.4 yanachukuliwa kwa sasa yanaweza kurejeshwa.
Mafuta ya kwanza ya Uganda yanatarajiwa kuanza kusafirishwa mwaka 2025 - miaka karibu miaka ishirini baada ya akiba kugunduliwa - na mradi huo umetangazwa na Rais Yoweri Museveni kama kichocheo cha uchumi kwa nchi hiyo isiyo na ufikiaji wa bahari ambapo wengi wanaishi kwa umaskini.
