Waziri wa Nchi anayeshughulikia Utamaduni nchini Uganda Peace Mutuuzo, ameondoa Muswada wa Baraza la Kiswahili la Kitaifa la Uganda wa 2024 bungeni.
Hii ni baada ya uamuzi wa Baraza la Mawaziri kutaka Muswada huo kuwekwa katika Wizara ya Elimu, kinyume na Wizara ya Jinsia.
"Katika kikao cha jana cha Baraza la Mawaziri, Baraza la Mawaziri lilipitia upya wake wa awali kuhusu kuandaa Muswada kutoka Wizara ya Jinsia hadi Wizara ya Elimu kuhusu maelezo haya, naomba kuondoa Muswada wa Baraza la Kiswahili la Taifa la Uganda wa 2024," alisema.
Wakati wa vikao viwili vya mashauriano bungeni mapema Oktoba 2024, Muswada wa Baraza la Kiswahili la Taifa la Uganda, 2024, ulikabiliwa na uchunguzi wa kina, na kuzua maswali kuhusu uhalisi wake na hitaji la Baraza la Kiswahili la Taifa.
Suala la kwanza lilizuka Oktoba 2 wakati Denis Oguzu, mbunge wa Kaunti ya Maracha alipoangazia kuwa muswada huo uliowasilishwa na Betty Amongi, Waziri wa Jinsia, Leba na Maendeleo ya Jamii, haukuwa na saini yake.
Kwa mujibu wa Kanuni ya 117(3) ya Kanuni za Bunge, muswada usio na saini ya Waziri mdhamini hauwezi kuendelea na hivyo kuufanya kuwa wa mashaka kisheria.
Mzozo huo ulichangiwa na mijadala mipana kuhusu umuhimu wa muswada wenyewe.
Muswada wa Baraza la Kiswahili la Taifa la Uganda unalenga kuanzisha Baraza la Kukuza Kiswahili, lugha rasmi ya pili nchini Uganda tangu kupitishwa kwake mwaka wa 2005.
Peace Mutuuzo, Waziri wa Nchi wa Utamaduni, aliutetea muswada huo, akisema kuwa baraza rasmi litatoa uratibu unaohitajika ili kukuza Kiswahili katika sekta mbalimbali, zikiwemo elimu, biashara na usalama.
Hata hivyo, si wabunge wote waliokubali kuundwa kwa baraza. Ssemujju Nganda mbunge wa Manispaa ya Kira alisema kuwa Uganda haina baraza la Kiingereza au lugha za kienyeji, lakini watu wanazizungumza kwa ufasaha.
Alipendekeza Kiswahili kifanywe kuwa cha lazima shuleni badala ya kuanzisha baraza kwa gharama kubwa. “Tunasoma Kiingereza bila baraza. Kwa nini tunahitaji moja kwa ajili ya Kiswahili?” aliuliza.
