Polisi wa Uganda waliwazuilia waandamanaji wengi, wakiwemo viongozi wa waandamanaji, katika mji mkuu Kampala siku ya Jumanne, wakati maandamano ya kupinga ufisadi yakifanyika licha ya kupigwa marufuku na mamlaka.
Polisi wa kutuliza ghasia walikuwa wamejitokeza kote Kampala, huku msemaji wa polisi Kituuma Rusoke akisema mamlaka "haitaruhusu maandamano ambayo yatahatarisha amani na usalama wa nchi."
Rais Yoweri Museveni, ambaye ameiongoza nchi hiyo ya Afrika Mashariki kwa takriban miongo minne, alikuwa ameonya mwishoni mwa juma kwamba waandamanaji "wanacheza na moto."
Katika mkesha wa mkutano huo, mamlaka za Uganda zilipambana na upinzani, na kuzingira makao makuu ya Jukwaa la Umoja wa Kitaifa (NUP) la aliyekuwa mgombea wa urais Bobi Wine na kuwakamata wabunge kadhaa wa chama chake.
Maandamano kuelekea bungeni
Wakati maandamano ya Jumanne yakianza, mwanasheria alisema idadi kubwa ya waandamanaji walikamatwa Kampala, huku mwandishi wa habari wa AFP akishuhudia angalau wawili wakizuiliwa karibu na bunge.
"Ufisadi lazima ukomeshwe leo," mmoja wao alifoka - akiwa amevalia fulana akitaka mwanasiasa mashuhuri wa serikali ajiuzulu - walipokuwa wakizuiliwa na maafisa waliokuwa na silaha nzito.
Waandalizi watatu wa maandamano walikamatwa walipokuwa wakielekea bungeni, wakili Ashraf Kwezi aliiambia AFP, akiongeza "walipelekwa mahali kusikojulikana na polisi."
Aliwataja kuwa ni George Victor Otieno, Kennedy Ndyamuhaki na Aloikin Praise Opoloje.
'Tayari kulipa gharama'
“Hii ndiyo gharama ambayo tuko tayari kulipa na hatukomi,” alisema.
Kulikuwa na vizuizi katika mitaa mingi tulivu, hasa karibu na eneo la biashara la Kampala, ambavyo vilidhibitiwa sana na maafisa wa polisi waliovalia gia za kuzuia ghasia huku wengine wakiwa wamevalia sare za kuficha.
Mabango yaliyosambazwa mtandaoni kabla ya mikutano hiyo yaliwataka waandamanaji kuandamana hadi bungeni, lakini barabara za karibu zilikatwa na vikosi vya usalama.
Wito wa kuchukua hatua dhidi ya ufisadi umeandaliwa zaidi mtandaoni, na kupata ushawishi kutoka kwa maandamano ya kuipinga serikali yanayoongozwa na Gen-Z ambayo yamekumba nchi jirani ya Kenya kwa mwezi mmoja.
"Tuko hapa kuthibitisha kwamba si polisi walio na mamlaka bali ni katiba," mandamanaji na wakili wa haki za binadamu Ezra Rwashande aliiambia AFP.
"Hatulegei hadi tuwe na wafisadi nje ya ofisi," aliongeza.
Msemaji wa polisi Rusoke alisema kuwa "baadhi ya watu waliokaidi agizo la polisi la kutoshiriki maandamano ya kwenda bungeni wamechaguliwa kuhojiwa."
Operesheni ya polisi ilikuwa "inaendelea", aliongeza, bila kutoa maelezo juu ya idadi ya watu waliokamatwa.
Uwepo mkubwa wa polisi
Kuwepo kwa polisi wengi pia kusalia mahali karibu na makao makuu ya NUP katika kitongoji cha Kampala, mwandishi wa habari wa AFP alisema, siku moja baada ya kiongozi wa upinzani Wine kusema jengo hilo "limezingirwa" na maafisa wa polisi na jeshi.
Mnamo Jumatatu, wabunge watatu wa kundi la upinzani walizuiliwa na polisi kwa "makosa mbalimbali na kurudishwa gerezani," kulingana na msemaji wa polisi ambaye hakutoa maelezo zaidi juu ya mashtaka.
Wine, ambaye jina lake halisi ni Robert Kyagulanyi, alikuwa ametoa wito Jumatatu kwa watu kuunga mkono maandamano ya kupinga ufisadi.
"Tunataka nchi ambayo sisi sote si mali ya wachache walio madarakani," alisema.
Wabunge watatu 'wazuiliwa'
Msemaji wa NUP alithibitisha kuwa wabunge watatu, pamoja na wengine saba wanaohusishwa na chama hicho, walikuwa wamezuiliwa.
Maandamano ya Jumanne yaliandaliwa kwenye mitandao ya kijamii yenye alama ya reli #StopCorruption na vijana wa Uganda - baadhi ya raia milioni 15 kati ya wakazi milioni 45 wako chini ya umri wa miaka 35, kulingana na data ya hivi punde ya sensa.
Ufisadi ni suala kubwa nchini Uganda, huku kukiwa na kashfa kadhaa zinazohusisha maafisa wa umma, na nchi hiyo imeorodheshwa katika orodha ya chini ya nchi 141 kati ya 180 kwenye ripoti ya ufisadi ya Transparency International.
Mapema mwaka huu, Marekani na Uingereza ziliweka vikwazo kwa maafisa kadhaa wa Uganda akiwemo spika wa bunge Anita Among na mawaziri wawili wa zamani kwa madai ya ufisadi.
