Usiku wa kuamkia Jumapili, mngurumo mkubwa na wenye nguvu ulisikika katika kijii cha Kamuchiri huko Mai Mahiu, huku maji kutoka kwa bwawa yakibubujika na kugeuza makazi ya watu kuwa mto.
Mafuriko hayo yaliikumba nyumba ya Mercy Wairimu, na kuifagia familia hiyo iliyokuwa imelala.
"Sidhani hata kama waliamka kwa sababu mwendo wa maji ulikuwa wa haraka sana," George Mwaniki, anaiambia TRT Afrika.
Wimbi la maji la mafuriko Nguvu iliyobeba uchafu ikiwa ni pamoja na mawe na miti ilitanda maeneo yote.
“Siwezi kufikiria jinamizi walilopitia; labda kujiuliza, je! hii ni ndoto, nini kinatokea, nini kinaendelea?” Mwaniki alisema.
Majirani waliingia kwenye hayo maji yenye nguvu katika usiku wa giza ili kuokoa familia ya Wairimu na wahasiriwa kutoka kwa nyumba zingine kadhaa ambazo pia zilikuwa zimeharibiwa.
Warimu ambaye alikuwa na umri wa miaka 30 alikuwa na watoto wanne. Kulipopambazuka, ilikuwa wazi kwamba Wairimu na watoto wake wote walifariki isipokuwa mmoja amenusurika.
Mama yake mzee alikuwa na bahati ya kuokolewa kutoka kwa maji makali, huku akitetemeka kutokana na kiwewe cha kunusurika kifo.
"Ripoti za kitaifa zinasema ni karibu watu 40 waliokufa lakini jamii tayari wamepata miili karibia ya watu 70. Kwa hivyo ni mbaya zaidi kuliko vile inavyotangazwa.” Mwaniki, mwanasayansi wa mabadiliko ya hali ya hewa ambaye pia anatoka katika eneo lililoathiriwa anahadithia.
"Ajali hii ingeweza kuzuilika kabisa," Mwaniki anaongeza, akibainisha: "Kulikuwa na onyo ambalo lilitolewa lakini hakuna kilichofanyika."
Bwawa hilo, anasema, lilipata hitilafu takriban wiki mbili zilizopita, lakini umwagikaji huo ulizuiwa na reli.
"Kwa hivyo kama tungekuwa na mtu ambaye alikuwa makini, wangejua kwamba bwawa lilikuwa hatari na lingeweza kumwaga maji, lakini hilo halikufanyika," anasema.
"Wakati uvunjifu huo ulipotokea ulienda na kukutana na umwagikaji wa awali kwenye reli na ndipo maji yaliweza kuchimba chini ya reli na kutiririka hadi Mai Mahiu na kusababisha uharibifu."
Serikali ya kaunti ya Nakuru hata hivyo inasema kuzibika kwa njia ya maji chini ya mtaro unaopitisha maji kwenye mto ulio karibu kulisababisha bwawa hilo kupasuka.
Mwanasayansi wa mabadiliko ya hali ya hewa hata hivyo hajaridhishwa na uandalizi wa kukubalina na majanga.
"Hakuna ajali zinazotokea. Ni mlundikano wa makosa mengi madogo madogo,” asema.
“Kwa kweli ningeita changamoto ya kimfumo kwa sababu hata tukipuuza sayansi kufanya maamuzi, tulipaswa kuchukua hatua mara ya kwanza bwawa lilipovunja kingo zake, angalau watu au uongozi ungeamua kukimbia nje ya bwawa hilo.”
Mkasa wa Mai Mahiu ni ukumbusho wa kutisha wa bwawa lingine la kutisha lililopasuka miaka sita iliyopita, pia katika kaunti ya Nakuru karibu na Mai Mahiu.
Maji makali kutoka kwa bwawa la Solai yalisomba kijiji kizima, na kuua karibu watu 50 baada ya saa sita usiku.
Mwaniki ana wasiwasi kuwa mamlaka na raia wa kawaida, bado hawajakubali hatari kubwa ya inayotokana na mabadiliko ya hali ya hewa.
Uharibifu wa mazingira unaendelea duniani kote. Karibu na eneo la Mai Mahiu, kumekuwa na ukataji miti mkubwa na kusababisha kujaa kwa udongo kwenye mito kutokana na mvua kubwa inayonyesha.
"Ni suala la mabadiliko ya hali ya hewa. Kwa kawaida tunapata karibu milimita 300 (za mvua) katika misimu ya mvua ya Aprili-Mei. Kufikia sasa, nadhani tumepokea zaidi ya milimita 450. Kwa hivyo hilo ni ongezeko la 50%.
Miezi michache iliyopita, Kenya na eneo lote la pembe ya Afrika ziliibuka kutoka kwa ukame mbaya uliodumu kwa miaka 3.
"Ripoti nyingine ninazoziona ni mwaka ujao, tunaweza kurejea kwenye mzunguko wa ukame," Mwaniki anasema, akisisitiza haja ya kukabiliana na mlolongo mbaya wa ukame na mafuriko ambayo yanaharibu maisha na maisha.
Akiwa mwenyeji wa Mkutano wa viongozi wa Afrika wiki hii mjini Nairobi ambapo watu 10,000 wamekimbia makazi yao kutokana na mafuriko, Rais wa Kenya William Ruto alibainisha kuwa dharura za hali ya hewa zinahitaji hatua za haraka na za pamoja.
"Leo hii, tunakusanyika hapa, Kenya na eneo pana la Afrika Mashariki linakabiliwa na mafuriko makubwa ambayo yalihangaisha jamii, kuharibu miundombinu na kutatiza uchumi wetu. Wakati huo huo Kusini mwa Afrika inakabiliwa na kuongezeka kwa ukame unaoathiri mataifa kama Malawi, Zambia na Zimbabwe. Mwaka jana tu, majukumu yalibadilishwa, na kuangazia uwezekano wetu wa kuathiriwa na hali mbaya ya hewa," Ruto alisema.
Kulingana na wanasayansi, huu ni mwanzo tu wa uchungu ikiwa hatua hazitachukuliwa kukabiliana na mabadiliko ya hali ya hewa.
"Katika miaka michache ijayo, sitashangaa ikiwa siku moja tutakuwa na mwaka ambapo tunapata mm 600 hadi 800 katika msimu wa mvua wa Aprili-Mei. Kwa hivyo ikiwa hatutaanza kufikiria sasa jinsi ya kushughulikia changamoto hizi, mambo yatakuwa mabaya zaidi kuliko yalivyo,” Mwaniki anasema.
