Katika nyasi za uwanja wa wanyamapori wa Amboseli, wahifadhi wanahofia tishio linaloibuka kwa tembo wa Kenya ambao ni muhimu kwa biashara ya utalii: wawindaji wenye leseni kutoka upande wa pili wa mpaka nchini Tanzania.
Hawa majirani wawili wa Afrika Mashariki wanadhibiti makundi ya tembo kwa njia tofauti. Tanzania inatoa baadhi ya leseni za uwindaji kwa wawindaji wa michezo wenye utajiri kila mwaka, wakati Kenya inapata mapato yake yote kutoka safari za wanyamapori.
Njia ya Tanzania ya kusimamia makundi ya tembo inaendana na mataifa mengi ya Kusini mwa Afrika kama Zimbabwe, Namibia, Botswana na Afrika Kusini, wakati uvumilivu sifuri wa Kenya kwa uwindaji wa wanyamapori au uuzaji wa pembe za ndovu unafanana na wa Gabon.
Hata hivyo, wahifadhi na maafisa wa Kenya sasa wanaiomba Tanzania kuwazuia wawindaji wa nyara katika eneo lake la ndani, ili kulinda tembo wa Kenya, baada ya tembo watatu kuuawa upande wa pili wa mpaka katika miezi ya hivi karibuni.
"Si sawa"
"Si sahihi kutoa leseni za uwindaji wa nyara karibu na mpaka na Kenya," alisema Joseph Ole Lenku, gavana wa Kaunti ya Kajiado ya Kenya, ambayo inategemea utalii.
Mdhibiti wa wanyamapori wa Tanzania, na serikali yake, hawakutoa maoni.
Mwezi Septemba uliopita, tembo wa Kenya mwenye pembe zilizokuwa na uzito wa kilo 50 kila moja alipigwa risasi na wawindaji wenye leseni umbali wa kilomita 23 ndani ya mpaka na Tanzania, wahifadhi walisema.
Mauaji hayo yalivunja marufuku isiyo rasmi ya kuwinda tembo karibu na mpaka wa Kenya. Marufuku hiyo ilikubaliwa mwaka 1995 baada ya malalamiko juu ya ufyatuaji risasi wa tembo wanne wa Kenya upande wa Tanzania mnamo 1994, wahifadhi walisema, ingawa marufuku hiyo haikutoa kanuni za kina.
Kipato kikuu cha fedha za kigeni
Baada ya tembo wa kwanza wa Kenya kuuawa mwezi Septemba katika eneo la Usimamizi wa Wanyamapori la Endui, wengine wawili wamepigwa risasi, wote wakiwa miongoni mwa kundi linalojulikana kama "super-tuskers" kutokana na pembe zao kubwa, wahifadhi wa wanyama pori walisema.
"Ukoo wa tembo wa Amboseli labda ni mojawapo ya ukoo bora zaidi duniani," alisema Richard Bonham, mwanzilishi na mwenyekiti mtendaji wa Big Life Foundation nchini Kenya, kikundi cha uhifadhi.
Watalii kutoka kote duniani hufurika Amboseli kila mwaka kuona tembo wakubwa, alisema, kuwafanya kuwa na thamani kwa watalii.
Utalii ni mojawapo ya vyanzo vikuu vya mapato ya fedha za kigeni kwa Kenya na sekta hiyo inaajiri mamilioni ya watu moja kwa moja na kwa njia isiyo ya moja kwa moja.
Wanazurura huku na kule wakivuka mpaka
Wahifadhi sasa wanataka Tanzania kurudisha marufuku ya uwindaji wa kifahari, ikiiimarisha kwa masharti yenye uhakika zaidi kwenye ardhi iliyoko ndani ya kilomita 40 za mpaka wa Kenya.
Tanzania inatoza ada ya $10,000-$20,000 kwa leseni ya kuwinda tembo wa mashindano, ambayo hugawanywa kati ya serikali na jamii ikiwa tembo huyo amewindwa katika maeneo ya hifadhi yanayoendeshwa na vikundi vya eneo hilo.
Wanaohifadhi walisema hawakuwa wakiomba marufuku ya uwindaji katika Tanzania yote, bali ulinzi kwa tembo wenye thamani wa Kenya wanaovuka mpaka mara kwa mara.
"Shida ni kwamba tembo waliowindwa walikuwa miongoni mwa tembo wachache sana wenye pembe kubwa kiasi hicho," walisema.
