Makomando wa jeshi la Uganda wamebomoa kambi za Joseph Kony, kiongozi mtoro wa kundi la Lord's Resistance Army (LRA) katika Jamhuri ya Afrika ya Kati, jeshi la Uganda lilisema Jumanne.
Operesheni hiyo ilifanywa kwa pamoja na vikosi vya jeshi kutoka Sudan Kusini na CAR dhidi ya kambi tatu, mashariki mwa Sam Ouandja karibu na mpaka wa Sudan, Jeshi la Ulinzi la Wananchi wa Uganda (UPDF) lilisema.
"Kambi zote ziliharibiwa, na vifaa vilikamatwa," UPDF ilisema katika taarifa kwenye X, zamani Twitter.
Kony amekuwa akisakwa na Mahakama ya Kimataifa ya Uhalifu (ICC) tangu mwaka 2005 kwa tuhuma za uhalifu wa kivita na uhalifu dhidi ya ubinadamu juu ya utawala wa miongo mitatu ya LRA ya ugaidi katika mataifa kadhaa ya Afrika.
"Wafuasi wa LRA ambao bado wanapata hifadhi nchini CAR au kwengineko katika bara la Afrika watawindwa. Isipokuwa watakapojisalimisha kwa mamlaka kwa ajili ya usindikaji sahihi na ukarabati, wataendelea kuchukuliwa kuwa wahalifu," iliongeza.
Gazeti la jeshi la Uganda lilikuwa na picha ya jengo lililowaka moto, lakini halikutaja kama kulikuwa na majeruhi wakati wa uvamizi huo, wala kusema kama Kony alikuwepo wakati huo.
Kony, kijana wa zamani wa madhabahuni aliyegeuka kuwa mkuu wa vita, alianzisha kundi la LRA katika miaka ya 1980 kwa lengo la kuanzisha utawala kulingana na toleo lake la Amri Kumi, kuanzisha uasi dhidi ya Rais wa Uganda Yoweri Museveni ambao ulienea hadi CAR, Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo na Sudan.
Amekuwa akishutumiwa na ICC yenye makao yake makuu The Hague kwa mauaji, ukatili, utumwa, ubakaji na mashambulizi dhidi ya raia.
LRA iliua takriban watu 100,000
Wanamgambo hao waliwaua zaidi ya watu 100,000 na kuwateka nyara watoto 60,000 ambao walilazimishwa kuwa watumwa wa ngono, askari na wapagazi.
Wiki iliyopita, mahakama ya Uganda ilimpata kamanda wa zamani wa LRA na hatia ya makosa mengi ya uhalifu dhidi ya binadamu katika kesi ya kwanza ya aina hiyo katika nchi hiyo ya Afrika Mashariki.
Thomas Kwoyelo alitiwa hatiani kwa makosa 44 yakiwemo mauaji, ubakaji, utesaji, wizi, utekaji nyara na kuharibu makazi ya wakimbizi wa ndani.
Kwoyelo, ambaye alikuwa akisubiri kwa miaka gerezani kwa uamuzi wa kesi hiyo muhimu, alikuwa amekanusha mashtaka yote dhidi yake. Aliondolewa mashtaka matatu ya mauaji huku "makosa mbadala" 31 yakitupiliwa mbali.
Mahakama kufanya vikao dhidi ya Kony
Mahakama itafanya vikao mwezi Oktoba kuthibitisha mashtaka dhidi ya Kony mwenye umri wa miaka 62.
Itakuwa mara ya kwanza kwa mahakama hiyo - ambayo ilifungua milango yake mwaka 2002 kufanya kikao ili kuona kama mshukiwa ambaye hayupo atapelekwa mahakamani.
Ingawa washukiwa hawawezi kuhukumiwa wakiwa hawapo katika ICC, kuna uwezekano wa kufanya vikao vya uthibitisho wakati bado ni watoro ili kuharakisha mchakato huo.
Mnamo 2021, Dominic Ongwen, mwanajeshi mtoto wa Uganda ambaye alikua kamanda mkuu wa LRA, alihukumiwa na ICC kifungo cha miaka 25 jela kwa uhalifu wa kivita na uhalifu dhidi ya ubinadamu. Mahakama ilitupilia mbali rufaa yake Disemba 2022.
