Wakiwa katika mji wa mpakani tangu Juni 2022, M23 wameondoka katika mji wa Bunagana, mji muhimu ambapo bidhaa nyingi kutoka nje, haswa vifaa kutoka China, husafirishwa hadi DRC.
Jeshi la Uganda lilitangaza kuwa limeuchukua mji wa Bunagana, takriban kilomita 70 kutoka mji wa Goma, mji mkuu wa jimbo la Kivu Kaskazini, baada ya zaidi ya miezi tisa.
Katika mahojiano na TRT Afrika, Kapteni Ahmad Hassan, msemaji wa wanajeshi wa Uganda katika vikosi vya Afrika Mashariki, anathibitisha kuwa M23 tayari wameondoka katika mji wa Bunagana.
UPDF chini ya Majeshi ya Kikanda ya Jumuiya ya Afrika Mashariki (EACRC) Mashariki mwa DRC yalishikilia Bunagana baada ya M23 kujitenga.
“Leo tarehe 2 Aprili 2023 Kikosi cha Uganda cha Kikosi cha Kanda ya Jumuiya ya Afrika Mashariki kimechukua rasmi maeneo ya Bunagana Mashariki mwa DRC kwa Misheni ya kulinda amani nchini DRC baada ya M23 kuondoka eneo hilo kuelekea UPDF.” Asema Hassan.
Ushiriki wa kijeshi
Habari hizo zinakuja siku mbili kabla ya wanajeshi wa Uganda kutumwa katika eneo la Mashariki mwa Kongo ili kuwalinda raia.
UPDF imejipanga katika maeneo ya Bunagana ambako wameweka mguu huku wakiipa M23 muda wa kuondoka pia maeneo ya Rutshuru, Kiwanja na Mabenga.
Kikosi cha Uganda cha EACRF ni kikosi kisichoegemea upande wowote na hakitapigana na M23.
“UPDF inathamini uongozi wa M23 kwa kushirikiana na Askari kuwafuata walinzi wetu wa amani kupita salama na kukalia kwa mafanikio Bunagana.
M23 pia inatarajiwa kutoa ushirikiano wakati utakapofika kwa UPDF kumiliki maeneo ya Rushuru, Kiwanja na Mabenga mtawalia.” Asema Capt Kato Ahmed Hassan, msemaji wa Uganda kwa niaba ya EACRF
TRT Afrika iliweza kuwasiliana na jeshi la Kongo ili kupata uthibitisho, lakini ikaomba kuwasiliana na msemaji wa majeshi ya Afrika Mashariki kwa sababu wanadhibiti eneo hilo.
"Ni bora kuwasiliana na msemaji wa vikosi vya EAC kwa sababu wanasimamia eneo hili. Jeshi la Kongo halitajibu uvumi kuhusu hali ya mji wa Bunagana," Kanali Ndjike Kaiko, msemaji wa jeshi la Kongo Mashariki mwa Kongo.
Madai ya M23
Kwa madhumuni hayo hayo, jeshi la Sudan Kusini lilifika katika mji wa Goma mashariki mwa Kongo ili kulinda raia na kuteka maeneo ambayo M23 walikuwa wameteka.
Licha ya tangazo la jeshi la Uganda katika mji wa Bunagana, waasi wa M23 bado wanadai udhibiti wa Bunagana.
Meja Willy Ngoma, msemaji wa jeshi la vuguvugu la M23, akithibitisha kuwepo kwa jeshi la Uganda mjini Bunagana.
“Unaona jinsi ambavyo bado tuko Bunagana,” Willy Ngoma ameiambia TRT Afrika na kuongeza, “Niko na wananchi hapa.”
Ofisi ya Pamoja inayojumuisha Kamati ya kusudi maalum, Mechanism Expanded Joint Verification (EJVM), Jeshi la Kanda ya Jumuiya ya Afrika Mashariki (EACRF) na Mfumo wa Ufuatiliaji na Uhakiki wa Jumuiya ya Afrika Mashariki (EACMVM) wanatakiwa kufanya zoezi la uhakiki ili kuripoti hali ya kujitoa ya M23.