Shirika la Fedha Duniani (IMF) lilisema Jumatano limefikia makubaliano ya ngazi ya wafanyakazi na Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo, kuhusu mapitio ya mwisho ya mpango wa mkopo wa dola bilioni 1.5, na kubainisha haja ya Kongo kusimamia ipasavyo fedha kutoka kwa mkataba wa madini uliofanyiwa marekebisho.
Hivyo basi Kongo imepiga hatua moja na kukamilisha mpango wa IMF kwa mara ya kwanza. Mikataba ya awali hayakufanikiwa kufuatia masuala ya ukosefu wa uwazi katika sekta yake kubwa ya madini.
"Utendaji wa mpango wa miaka mitatu umekuwa mzuri kwa ujumla, na malengo mengi yamefikiwa na mageuzi muhimu yametekelezwa, ingawa kwa kasi ndogo," taarifa ya IMF ilisema.
Baada ya kuidhinishwa na bodi ya IMF, makubaliano hayo yataruhusu kulipwa kwa takriban dola milioni 200 katika awamu ya mwisho.
Makampuni ya Kichina
IMF ilibainisha kuwa msambazaji mkuu duniani wa kobalti - madini yanayotumiwa katika simu mahiri - na mzalishaji wa tatu kwa ukubwa wa shaba, lazima aeleze matokeo chanya ya mshirika wa pamoja wa Sicomines uliofanyiwa marekebisho hivi majuzi na makampuni ya China katika sheria yake ya bajeti iliyorekebishwa ya 2024.
“Aidha, taratibu zitahitajika kuwekwa au kuimarishwa ili kuhakikisha matumizi na usimamizi mzuri wa fedha hizi,” taarifa ya IMF ilisema.
Rais Felix Tshisekedi alishinikiza kurekebishwa kwa mpango wa 2008 wa miundombinu ya madini na Sinohydro Corp na China Railway Group ili kuleta manufaa zaidi kwa Kongo, na mkataba huo ulitiwa saini mwezi Machi.
"IMF ina wasiwasi kuhusu utaratibu wa kutumia fedha hizi na imeomba zilipwe kwenye akaunti ya hazina ya umma badala ya kusimamiwa na wakala kama ilivyokuwa hapo awali," afisa wa wizara ya fedha ambaye aliomba hifadhi ya jina lake aliiambia Reuters.
Mikataba ya uchapishaji
Kuchapisha mikataba ya madini pia ilikuwa moja ya masharti ya mpango wa IMF, na wiki iliyopita Kongo ilishiriki maelezo yaliyosubiriwa kwa muda mrefu ya masharti ya Sicomines yaliyorekebishwa, ambayo yanajumuisha karibu dola bilioni 7 za uwekezaji wa miundombinu kutoka upande wa Uchina ili mradi bei ya shaba ibaki juu.
Katika toleo la awali la mkataba huo, kati ya dola bilioni 3 za marekani ni dola milioni 822 tu zilizoahidiwa kwa uwekezaji wa miundombinu zilitolewa, kulingana na ripoti ya 2023 ya mkaguzi wa hesabu wa serikali wa Kongo.
Mkataba uliorekebishwa bado unajumuisha masharti ambayo Kongo na mashirika ya kiraia ya kimataifa yanaona kuwa mabaya kwa Kongo. Hizi ni pamoja na kutolipa ushuru kwa Sicomines hadi 2040.
