Na Kudra Maliro
Wakati mwingine janga moja linalotokea kwenye taifa fulani linaweza kusababisha taifa kubadilisha mwelekeo wake ndivyo ilivyotokea Rwanda katika mauaji makubwa na machafuko ambayo hadi leo hayajasahaulika duniani kote na hasa watu kutoka Rwanda ni mauaji ya Kimbari yaliyotokea mwaka 1994 ambapo yalisababisha ardhi ya Rwanda yenye milima na mabonde kugeuka eneo la umwagaji damu.
Imechukua hadi miongo kadhaa baadaye, nchi iliyoko katika Bonde Kuu la Ufa si utetezi tu, bali pia inaweka viwango vya kimataifa katika maendeleo ya wanawake katika jamii, siasa na biashara.
Katika suala la kuwakuza wanawake katika nyanja za umma, Rwanda tayari ni kiongozi wa dunia, huku zaidi ya nusu ya bunge lake ikiwa na wawakilishi wanawake waliochaguliwa. Idadi ya sasa ya wabunge wanawake ni 61.3%, ikiwa ni zaidi ya mara nne kutoka 13% mwaka 1994, na iko juu ya wastani wa sasa wa kimataifa wa 26.4%.
Rwanda pia inasifiwa kwa kujitolea kwake kupiga vita ukatili dhidi ya wanawake, kando na kupata elimu kwa wasichana. Ujuzi wa wanawake kusoma na kuandika umeongezeka kutoka 20% hadi 91.7% katika miongo miwili iliyopita. Idadi ya wajasiriamali wanawake imeongezeka maradufu pia.
Fursa ya kuwa taifa la kwanza la Kiafrika kuwa mwenyeji wa Women Deliver, mkutano wa dunia kuhusu wasichana na wanawake ambao ulifanyika Kigali kuanzia Julai 17 hadi 20, ulikuwa kama kutambua juhudi za Rwanda kama vile ulikuwa chachu ya kufikia malengo makubwa zaidi.
Zaidi ya mkutano mwingine, toleo la nne la Women Deliver lilikuwa onyesho la nguvu la mshikamano, uamuzi na kujitolea kwa usawa wa kijinsia, kulingana na serikali ya Rwanda.
Ushiriki Mkubwa
Takriban watu 6,000 walisafiri hadi Kigali mji mkuu wa Rwanda kwa mkutano wa siku nne wenye mada, "Nafasi, Mshikamano na Suluhu". Wengine 2,00,000 walihudhuria hafla hiyo mtandaoni, iliyozinduliwa na Rais Paul Kagame mbele ya wakuu wa nchi kama vile Macky Sall wa Senegal, Sahle-Work Zewde wa Ethiopia na Katalin Novak wa Hungary.
"Historia yetu kama taifa imetuonyesha kuwa mabadiliko hayatokei mara moja. Kwa kujitolea, mshikamano na juhudi endelevu, tunaweza kufikia usawa kati ya wanaume na wanawake," Rais Kagame alisema.
Aliwataka watoa maamuzi "kuendelea kufanya kazi pamoja kufanya zaidi, kwa haraka zaidi, ili kujenga jamii yenye haki na ustawi zaidi".
Kwa upande wake, serikali ya Rwanda imezungumza katika kipindi cha miaka 30 iliyopita, ikipitisha msururu wa sera za umma zinazolenga kukuza ushiriki wa wanawake katika uchumi na maisha ya umma. Mireille Batamuliza, katibu mkuu katika wizara ya jinsia na ukuzaji wa familia, anaamini uthabiti wa juhudi ndio umefanya mabadiliko.
"Kwa kuandaa hafla hii ya kimataifa, tulielekeza umakini wa kimataifa kwa Rwanda. Tulijadili juhudi ambazo Rwanda imefanya kukuza usawa wa kijinsia. Pia ilikuwa fursa ya kuonyesha jinsi nchi yetu imefikia, na kuthibitisha kuwa kweli inawezekana. kuleta mabadiliko katika usawa wa kijinsia na kukuza wanawake," Mireille Batamuliza, katibu mkuu katika wizara ya jinsia na kukuza familia, aliiambia TRT Afrika.
"Kwanza ni uongozi wenye dira ndio umetuwezesha kuwa na katiba yenye dhamana ya asilimia 30 ya viti vilivyotengwa kwa ajili ya wanawake katika vyombo vyote vya maamuzi. Pia, zipo taasisi zenye dhamana ya kuhakikisha inafuatwa na kifungu hiki cha katiba," alisema.
Dk Jeannette Bayisenge, waziri wa jinsia na kukuza familia wa Rwanda, anaamini kuwa historia ya kutisha ya nchi hiyo, hususan mauaji ya kimbari ya mwaka 1994, imekuwa chachu katika kutekeleza na kukuza usawa wa kijinsia.
Jamii yenye usawa zaidi
‘’ Mauaji ya kimbari ya Watutsi yaliacha makovu makubwa kwa jamii yetu,” Bayisenge alisema. “Tangu wakati huo, wanawake ambao walihisi kutengwa kabla ya 1994 wamejikuta wakichukua majukumu na majukumu mengi katika jamii. Hili, kwa upande wake, limeunda ukweli ambapo kila Mnyarwanda amelazimika kusaidia nchi kuondokana na changamoto kubwa zilizoachwa nyuma na kipindi hicho cha kutisha."
Kulingana na Dk Bayisenge, ambaye pia ni profesa wa masomo ya jinsia katika Chuo Kikuu cha Rwanda, faida kubwa ya kipindi hiki cha ujenzi wa nchi imekuwa "kutambua kwamba ili kufikia mabadiliko ya kweli ya kitaifa, ni muhimu kuthamini kikamilifu michango ya wanawake na kuwapa nyenzo za kuchukua jukumu kubwa katika maendeleo ya nchi".
Leo, wanawake nchini Rwanda wanachukua nafasi za uwajibikaji katika serikali, biashara, utawala wa umma na sekta nyingine muhimu za uchumi. "Ahadi yetu ya usawa wa kijinsia inasalia kuwa thabiti, na tutaendelea kufanya kazi kuelekea siku zijazo ambapo kila Mnyarwanda ana fursa sawa za kufanikiwa na kuchangia taifa letu linalokua," Dk Bayisenge alisema.
Kwa Women Deliver, malengo ya Rwanda ya uwezeshaji na utekelezaji wake wa dira hiyo kwa miongo kadhaa inaweza kuwa kielelezo cha kimataifa.
