Wanachama wa Jumuiya ya Madola walimchagua Shirley Ayorkor Botchwey kama katibu mkuu wa klabu hiyo yenye mataifa 56 inayoongozwa na Mfalme Charles wa Uingereza, Jumuiya ya Madola ilisema Jumamosi, siku ya mwisho ya mkutano wa kilele nchini Samoa uliohudhuriwa na Charles na Malkia Camilla.
Wawakilishi wa nchi hizo, nyingi zilizo na mizizi katika himaya ya Uingereza, wanahudhuria Mkutano wa Wakuu wa Serikali wa Jumuiya ya Madola ulioanza katika taifa la Kisiwa cha Pasifiki siku ya Jumatatu, huku utumwa na tishio la mabadiliko ya hali ya hewa zikiibuka kama mada kuu.
"Leo kwenye #CHOGM2024, Wakuu wa Serikali za Jumuiya ya Madola wamemchagua Mhe Shirley Ayorkor Botchwey, ambaye kwa sasa ni Waziri wa Mambo ya Nje na Ushirikiano wa Kikanda wa Ghana, kama Katibu Mkuu anayekuja wa Jumuiya ya Madola," Jumuiya ya Madola ilisema kwenye X.
Botchwey, mtetezi wa fidia kwa utumwa na ukoloni wa kupita Atlantiki, anachukua nafasi kutoka kwa Patricia Scotland wa Uingereza, ambaye amekuwa kazini tangu 2016.
'Historia chungu'
Mapema siku ya Jumamosi, mfalme na malkia wa Uingereza waliondoka kwa ndege kutoka Samoa, baada ya ziara ambayo mfalme alikubali historia "chungu" ya Jumuiya ya Madola, huku kukiwa na shinikizo kwa mataifa ya zamani ya kikoloni kulipa fidia kwa jukumu lao katika utumwa wa Bahari ya Atlantiki.
Charles alisema Ijumaa katika hotuba yake kwenye mkutano huo kwamba alielewa "kutoka kwa kusikiliza watu katika Jumuiya ya Madola jinsi mambo chungu zaidi ya siku zetu za nyuma yanavyoendelea kuonekana".
"Ni muhimu, kwa hivyo, kuelewa historia yetu, ili kutuongoza kufanya maamuzi sahihi katika siku zijazo," alisema.
Msukumo wa mataifa yaliyokuwa ya ukoloni kama vile Uingereza kulipa fidia au kufanya marekebisho mengine kwa utumwa na urithi wake leo umeshika kasi duniani kote, hasa miongoni mwa Jumuiya ya Karibea (CARICOM) na Umoja wa Afrika.
Wale wanaopinga fidia wanasema nchi hazipaswi kuwajibika kwa makosa ya kihistoria, wakati wale wanaounga mkono wanasema urithi wa utumwa umesababisha kuendelezwa tofauti za rangi.
Waziri Mkuu wa Uingereza Keir Starmer, ambaye yuko kwenye mkutano huo, amekataa wito wa kulipwa fidia na kukataa kuomba msamaha kwa jukumu la kihistoria la nchi hiyo.