Shirika la juu la afya ya umma barani Afrika lilitangaza kile lilichokiita "dharura ya afya ya umma ya usalama wa bara" siku ya Jumanne kutokana na mlipuko wa mpox ambao umeenea kutoka Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo hadi nchi jirani.
Vituo vya Afrika vya Kudhibiti na Kuzuia Magonjwa (Africa CDC) vilionya wiki iliyopita juu ya kiwango cha kutisha cha kuenea kwa maambukizo ya virusi, ambayo hupitishwa kwa mgusano wa karibu na kusababisha dalili kama za mafua na vidonda vilivyojaa usaha.
Visa vingi vinaonekana kuwa na dalili hafifu japo bado vinaweza kuua.
"Tunatangaza leo dharura hii ya afya ya umma ya usalama wa bara kuhamasisha taasisi zetu, nia yetu ya pamoja, na rasilimali zetu kuchukua hatua haraka na kwa uamuzi," Mkurugenzi Mkuu Jean Kaseya alisema katika taarifa fupi iliyotolewa kupitia mawasiliano ya Zoom.
Takriban mataifa 13 ya Kiafrika, yakiwemo mataifa ambayo hayajaathiriwa hapo awali kama Burundi, Kenya, Rwanda, na Uganda, yameripoti milipuko ya Mpox.
Kufikia sasa mnamo 2024, nchi hizi zimethibitisha kesi 2,863 na vifo 517, haswa katika Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo (DRC).
Mlipuko nchini Congo ulianza kwa kuenea kwa aina ya ugonjwa huo, unaojulikana kama Clade I. Lakini toleo jipya, linalojulikana kama Clade Ib, linaonekana kuenea kwa urahisi kupitia mawasiliano ya karibu ya kawaida, hasa miongoni mwa watoto.
Visa vinavyoshukiwa katika bara zima vimepita 17,000, ongezeko kubwa kutoka visa 7,146 mwaka wa 2022 na kesi 14,957 mwaka wa 2023. Hiki ni kidokezo tu tunapozingatia udhaifu mwingi katika ufuatiliaji, upimaji wa kimaabara na ufuatiliaji wa anwani.
Kaseya alisema katika taarifa hiyo fupi kuwa bara hilo linahitaji zaidi ya dozi milioni 10 za chanjo hiyo, lakini zinapatikana takribani 200,000.
Aliahidi kuwa Afŕika CDC itafanya kazi kuongeza ugavi kwa haraka baŕani.
"Tuna mpango wazi wa kupata zaidi ya dozi milioni 10 barani Afrika, kuanzia na dozi milioni 3 mwaka 2024," aliongeza, bila kusema chanjo hizo zitapatikana wapi.