Maandalizi yamekamilika mjini Uturuki kuandaa kura za urais na wabunge wa Mei 14, huku "hatua zote zikichukuliwa ili kuhakikisha usalama wakati wote wa mchakato wa uchaguzi," mkuu wa baraza kuu la uchaguzi nchini humo amesema.
"Hatua na tahadhari zote kuhusu miundombinu yetu ya kiteknolojia na dhidi ya uwezekano wa kukatwa kwa umeme na mashambulizi ya mtandaoni zimechukuliwa, na majaribio muhimu yamefanywa," Mwenyekiti wa Baraza Kuu la Uchaguzi (YSK) Ahmet Yener alisema Ijumaa.
Uchaguzi Uturuki utafanyika Jumapili. Kwenye kura ya urais, wapiga kura watachagua kati ya Rais Recep Tayyip Erdogan, ambaye anawania kuchaguliwa tena, mgombea mkuu wa upinzani Kemal Kilicdaroglu, na Sinan Ogan. Muharrem Ince, mgombea mwingine wa urais, alijiondoa kwenye kinyang'anyiro hicho siku ya Alhamisi.
Wakati huo huo, vyama 24 vya kisiasa na wagombea binafsi 151 wanachuana kuwania viti katika bunge la Uturuki lenye wabunge 600.
Akisisitiza kwamba "hatua zote zimechukuliwa na YSK, bodi zetu za uchaguzi za mkoa na wilaya" ili kuhakikisha mazingira yenye afya na salama wakati wa uchaguzi, Yener alisema maandalizi yamekamilika na kila kitu kinakwenda kulingana na ratiba.
Matokeo yasiyo rasmi siku ya uchaguzi
Huku ugawaji wa kura ukiwa umekamilika, alibainisha kuwa vyama vingi vya kisiasa vilikuwa vikishindana katika chaguzi hizi kuliko kura nyingine zozote katika historia ya Uturuki.
Pia kwa mara ya kwanza, violezo vya kukunjwa vitapatikana kwa wapiga kura wenye ulemavu wa macho ili kuwasaidia kuashiria mgombea wao wa urais na chama cha kisiasa wanachotaka, Yener alisema.
Akielezea uchaguzi wa Mei 14 kama "sherehe ya demokrasia," aliwahimiza "raia wote wenye haki ya kupiga kura kwenda kupiga kura kwa usalama na kupiga kura zao."
Yener aliwashauri wapiga kura kubeba vitambulisho nao wanapoenda kupiga kura na kuongeza matokeo yasiyo rasmi yatatangazwa na YSK siku ya uchaguzi.
Maafisa wa vyama kuidhinisha ripoti za hesabu
Kama hatua moja ya kuhakikisha uadilifu wa uchaguzi, Yener alisema kila mjumbe wa kamati zinazohudumu katika kila sanduku la kura kote nchini atalazimika kutia saini kwenye hesabu ya sanduku lao la kura.
Kila moja ya kamati hizi itajumuisha wawakilishi wa vyama vya siasa vinavyoshindana katika uchaguzi, alisema, na vyama pia kupokea nakala zilizochanganuliwa za hesabu rasmi za masanduku ya kura zilizotumwa katika makao yao makuu.
Chini ya sheria ya Uturuki, wahusika wanaweza kuwasilisha pingamizi na malalamiko dhidi ya majumuisho hayo, Yener aliongeza. "Taratibu hizi zote zitafanya kazi katika muda wote wa uchaguzi na uchaguzi wetu utahitimishwa kwa usalama."
Kuhusu jinsi uchaguzi utakavyofanyika katika maeneo ya kusini mwa Uturuki yaliyokumbwa na tetemeko kubwa la ardhi mnamo Februari, Yener alisema ujumbe wa maafisa wa uchaguzi umetumwa katika eneo hilo kutoa ripoti juu ya kiwango cha uharibifu na mahitaji ya uchaguzi kufanyika.
“Maeneo ya makontena yamewekwa katika yadi za shule zilizoharibiwa na tetemeko la ardhi, na hatua zote muhimu zimechukuliwa kwa wapiga kura wetu kupiga kura zao kwa usalama katika maeneo haya,” alisema.
Kwa manusura wa tetemeko la ardhi ambao kwa sasa wanaishi katika majimbo mengine, Yener alisema waliruhusiwa kusajili anwani zao katika makazi yao ya sasa ili waweze kupiga kura zao.
"Kwa sasa wapiga kura wapatao milioni 8.9 wamejiandikisha katika eneo la tetemeko la ardhi. Kila kitu kiko tayari. Hatua zote zimechukuliwa ili kuhakikisha kuwa wapiga kura wanaweza kupiga kura kwa usalama," alisema.
Kupigia kura watu kutoka nje
Yener pia aligusia upigaji kura nje ya nchi, uliomalizika Mei 9. Akibainisha ongezeko la wapiga kura waliopiga kura nje ya nchi, alisema waliojitokeza kupiga kura ni asilimia 53.
Baada ya vituo vya kupigia kura vya ng'ambo kufungwa, kura hizi zilisafirishwa salama hadi mji mkuu Ankara chini ya ulinzi wa kufuli tano tofauti, alisema mkuu wa YSK.
Moja ya funguo hiyo inashikiliwa na mwenyekiti wa Bodi ya Uchaguzi ya Wilaya ya Nje, huku nyingine nne zikiwa mikononi mwa vyama vya siasa, aliongeza.
Kura zitaanza kuhesabiwa saa 11 jioni kwa saa za ndani (saa 0800GMT) mnamo Mei 14, mchakato wa kupiga kura unapokamilika kote Uturuki.
Zaidi ya Waturuki milioni 1.76 wanaoishi nje ya nchi walipiga kura zao katika misheni ya kidiplomasia kumchagua rais mpya wa nchi na wawakilishi wa bunge, huku taratibu za upigaji kura zikiendelea kwenye milango ya forodha hadi Mei 14.
