Serikali ya Ureno ilisema Jumamosi inakataa kuanzisha mchakato wowote wa kulipa fidia kwa ukatili uliofanywa wakati wa utumwa wa Bahari ya Atlantiki na enzi ya ukoloni, kinyume na maoni ya awali ya Rais Marcelo Rebelo de Sousa.
Kuanzia karne ya 15 hadi 19, Waafrika milioni sita walitekwa nyara na kusafirishwa kwa lazima kuvuka Atlantiki na meli za Ureno na kuuzwa utumwani, hasa Brazili.
Rebelo de Sousa alisema Jumamosi kwamba Ureno inaweza kutumia mbinu kadhaa kulipa fidia, kama vile kufuta deni la makoloni ya zamani na kutoa ufadhili.
Serikali ilisema katika taarifa iliyotumwa kwa shirika la habari la Ureno Lusa inataka "kuimarisha uhusiano wa pande zote, kuheshimu ukweli wa kihistoria na ushirikiano mkubwa na wa karibu, unaozingatia upatanisho wa watu ndugu".
'Chini ya zulia au kwenye droo'
Lakini iliongeza kuwa haikuwa na "mchakato au mpango wa hatua mahususi" kwa ajili ya kulipa fidia, ikibainisha kuwa mstari huu ulifuatiwa na serikali zilizopita.
Iliita uhusiano na makoloni ya zamani "bora sana" na ikataja ushirikiano katika maeneo kama vile elimu, lugha, utamaduni, afya, pamoja na ushirikiano wa kifedha, bajeti na kiuchumi.
Siku ya Jumanne, rais alipendekeza haja ya fidia, na hivyo kuzua ukosoaji mkubwa kutoka kwa vyama vya mrengo wa kulia, ikiwa ni pamoja na mshirika mdogo wa muungano wa serikali ya Democratic Alliance, CDS-Popular Party, na Chega wa mrengo mkali wa kulia.
"Hatuwezi kuweka hii chini ya zulia au kwenye droo. Tuna wajibu wa kufanya majaribio, kuongoza mchakato huu (wa malipo)," rais aliwaambia waandishi wa habari Jumamosi.
Maeneo ya wakoloni
Enzi ya ukoloni wa Ureno ilidumu zaidi ya karne tano, ambapo Angola, Msumbiji, Brazili, Cape Verde, Sao Tome na Principe, Timor Mashariki na baadhi ya maeneo ya Asia yalitawaliwa na Wareno.
Kuondolewa kwa ukoloni kwa nchi za Kiafrika na mwisho wa ufalme barani Afrika kulitokea miezi kadhaa tu baada ya "Mapinduzi ya Carnation" ya Ureno mnamo Aprili 25, 1974, kupindua udikteta mrefu zaidi wa kifashisti barani Ulaya na kuanzisha demokrasia.
