Mnamo 2012, Niger ililazimisha kutumia lugha ya mama inayozungumzwa nyumbani kama lugha ya kufundishia katika miaka ya mapema ya elimu. Picha - Reuters

Na Abduwasiu Hassan

"Wazazi wengi wanaamini kuwa kufundisha watoto katika lugha mama ni kurudi nyuma," aliiambia TRT Afrika.

Garba anasema kuwa ni njia nyingine kabisa. "Mtoto yeyote ambaye hafundishwi kwa lugha ya asili, angalau katika miaka ya awali, analazimika kujihusisha na utamaduni usiokuwa wa mtu. Hivyo, sehemu ya athari za sera hii mpya ni kudumisha utamaduni wetu," alisema. anasema.

Katika nchi ambayo kiwango chao cha kusoma na kuandika ni miongoni mwa nchi za chini kabisa duniani, hii ni mada yenye utata.

Kulingana na takwimu kutoka Taasisi ya Takwimu ya UNESCO, kiwango cha watu wanaojua kusoma na kuandika katika taifa hilo la Afrika Magharibi mwishoni mwa 2022 kilifikia 37%. Ingawa kuna maafikiano kwamba Jamhuri ya Niger inahitaji kufanya kazi kwa kasi na kwa bidii zaidi ili kuboresha elimu, njia ya kufikia lengo hili la pamoja inaonekana kuwa na wataalam na wazazi waliogawanyika.Wataalamu fulani wanaamini kwamba kutumia lugha isiyojulikana kama njia ya kufundishia mtoto katika miaka michache ya kwanza shuleni kunaweza kuwa na matokeo mabaya katika kujifunza kuendelea.

Kiwango cha kujua kusoma na kuandika nchini Niger mwishoni mwa 2022 kilifikia 37%. Picha: Nyingine

"Njia ya zamani (Kifaransa kama njia pekee ya kufundishia) iliharibu tamaduni zetu; ndiyo maana serikali iliamua kutumia mtindo huo mpya," anasema Garba. Lakini kutekeleza sera ya kutoa elimu katika lugha asilia maalum kwa eneo katika miaka mitatu ya kwanza ya shule ya msingi imekuwa si rahisi.

Garba anakumbuka kisa kimoja ambapo mzazi alikabiliana na mwalimu, akitaka kujua kwa nini alikuwa akizungumza lugha ileile ya Kizarma ambayo mtoto wake huzungumza nyumbani. "Mzazi alibishana kuwa hakumwandikisha mtoto wake shuleni ili kujifunza lugha ambayo tayari anaijua."

Maafisa walioitwa kuingilia kati walikuwa na wakati mgumu kujaribu kumshawishi kwamba kusoma na kuandika katika lugha ya Zarma ni ujuzi unaostahili kujifunza. Kizuizi cha Ufaransa kimevunjika Sera ya serikali iliyoanzishwa mwaka 2012 inalazimisha kutumia lugha ya mama inayozungumzwa na wanafunzi nyumbani kama lugha ya kufundishia katika miaka ya mwanzo ya elimu.

Kizuizi cha Ufaransa kimevunjika

“Tunamfundisha mtoto kuanzia darasa la 1 hadi la 3 kwa lugha yake ya mama. Ingawa Kifaransa bado kinafundishwa, si njia kuu ya kufundishia," anaeleza Garba. "Mtoto anapofika darasa la 4, 50% ya mafundisho yatakuwa katika Kifaransa, na mengine yatakuwa katika lugha ya asili ya mtoto. " Sera hiyo ilitumika kwa shule 500 nchini baada ya kuanzishwa.

Shule 500 nchini zilipewa jukumu la kufundisha wanafunzi lugha za asili. Picha

Kati ya lugha 10 zinazozungumzwa nchini, nane zilichaguliwa kwa programu hiyo. Mpito mrefu Niger imekuwa ikizingatia wazo la kutumia lugha mama kama njia ya kufundishia elimu ya awali tangu miaka ya 1970.

Mpito Mrefu"Tangu 2012, mbinu hii ya kufundishia imekuwa ikitekelezwa tu katika shule zilizochaguliwa," Mallam Kassoum Issa, mwalimu mstaafu, aliiambia TRT Afrika.

Mamlaka za elimu nchini, ambako Kifaransa bado ni lugha rasmi, zinaamini kuwa sera hiyo inafanya kazi licha ya changamoto zinazoikabili.

Uchunguzi unaolinganisha shule za kitamaduni (Kifaransa), shule za Kifaransa-Kiarabu na shule zinazotumia lugha mbili (ambapo wanafunzi hujifunza katika lugha ya mama na Kifaransa) unaonyesha kuwa shule ya pili iko juu zaidi katika suala la ubora wa kujifunza. Shule ambazo Kifaransa pekee hutumika ndizo zilizoorodheshwa za chini kabisa, kulingana na Ushirikiano wa Kimataifa wa Elimu. "Kati ya shule za msingi zipatazo 21,000 nchini, programu ya kufundishia kwa lugha asilia inafanywa katika shule 5,000," anasema Garba.

“Ifikapo mwaka wa 2027, tunatumai kuwa serikali itafanya programu hiyo kutumika kwa shule zote nchini kote katika ngazi ya shule ya msingi (darasa la 1),” alisema.

Kuwawahi Utotoni

Kuwakamata wachanga Dk Nicholas Dominique, zao la majaribio ya awali ya Niger ya elimu ya awali katika lugha ya asili ya mtu, anaamini kuwa sera hiyo ilimpa mwanzo katika taaluma yake. Mchambuzi wa usalama aliyebobea katika eneo la Sahel, alipitia mpango huu wa elimu katika miaka yake mitatu ya kwanza katika Ecole Hausa huko Maradi.

Zaidi ya 50% ya watoto nchini Niger wenye umri wa miaka 7-16 hawaendi shule kulingana na UNICEF. Picha: AA

"Kila kulipokuwa na mtihani, wale walioanza na Kihausa wangefanya vyema zaidi kuliko wale walioanza elimu yao kwa lugha ya Kifaransa," alisema. Mbali na Kihausa na Kifaransa alichojifunza nchini Niger, Dk Nicholas anazungumza Kiingereza, alichosoma alipokuwa akisoma chuo kikuu katika nchi jirani ya Nigeria. Kulingana na washikadau, sera ya elimu ya Niger haipuuzi umuhimu wa kujifunza lugha za kigeni. Badala yake inatanguliza nafasi ya lugha ya mama katika elimu ya awali kuliko zingine.

Kulingana na Issa, ikiwa wanafunzi wanaweza kujifunza katika lugha yao ya asili, itakuwa msingi thabiti wa lugha yoyote ya kigeni." Badala ya kuonekana kama wapinzani, lugha ya asili inayotumiwa katika elimu ya mapema itaunda jozi ya mapacha na lugha ya Kifaransa." Dkt Nicholas anatetea kampeni ya uhamasishaji inayolenga kuwafanya wazazi kukubaliana na sera hiyo, ikizingatia faida ambazo watoto wao wangekuwa nazo kuendelea mbele.

Inabakia kuonekana jinsi sera hiyo itakavyofaulu itakapotumika kwa shule katika nchi nzima ya Afrika Magharibi, hasa katika suala la kuinua uwezo wa kusoma na kuandika na kuendeleza elimu.

TRT Afrika