Vijana wanaandaman mbele ya jengo la Chuo Kikuu cha Sayansi Po kuwaunga mkono Wapalestina, mjini Paris, Ufaransa, Aprili 26, 2024. / Picha: Reuters

Na Hannan Hussein

Zaidi ya watu kumi na wawili wanaohusishwa na kikundi cha siasa kali za mrengo wa kulia cha Ufaransa cha Action des Forces Operationnelles (AFO) hivi karibuni watafikishwa katika kesi ya ugaidi kwa kufanya vitendo vinavyoshukiwa kuwa vya chuki dhidi ya Waislamu, ikiwa ni pamoja na njama ya kuwaua wahubiri 200 wa Kiislamu.

Kesi hiyo, ambayo tarehe yake bado haijatangazwa, itaangazia mashambulizi yaliyopangwa kati ya 2017 na 2018, na inakuja wakati nchi hiyo ikishuhudia ongezeko kubwa la ghasia dhidi ya Waislamu tangu mashambulizi ya Israeli dhidi ya Gaza kuanza Oktoba 2023.

Lakini licha ya kuwa ni hatua ndogo katika mwelekeo sahihi, kesi iliyochelewa kwa muda mrefu inajitahidi kugonga kiini cha tatizo kubwa zaidi: kuachilia kwa serikali ongezeko l ghasia dhidi ya Waislamu nchini Ufaransa.

Tofauti vile nchi hiyo inavyokabliana na makundi yanayopinga Waislamu na namna inavyozingatia haki na uhuru wa Waislamu ni kama usiku na mchana.

Kesi ya AFO inaleta viwango hivyo viwili hadharani, na kufichua jukumu la serikali katika kuchangia ghasia dhidi ya Waislamu katika kipindi cha miezi kadhaa iliyopita.

Mbali na haki

Kulingana na waendesha mashtaka, AFO ilikuwa inapanga kuwaua wahubiri 200 wa Kiislamu na kuanzisha mashambulizi ya guruneti dhidi ya wanajamii wa Kiislamu. Ilipanga kuwashirikisha washambuliaji wa masafa marefu katika shambulio la kigaidi dhidi ya msikiti mmoja huko Clichy-la-Garenne, Paris na kutumia waumini wa kike kutia sumu kwenye vyakula vya halal katika maduka makubwa.

Hata hivyo, kwa sababu mipango hiyo haikutekelezwa, vitendo vya uhalifu viliainishwa kama "mikosi," na kuweka msingi wa kifungo kifupi gerezani - ikiwa kipo.

Uamuzi huu unaonekana kuwa hatari, haswa katika wakati huu wa kisiasa. Uainishaji upya wa ghafla unaweza kuwa na athari ya kuwezesha kwa vikundi vingine vinavyopinga Uislamu ambavyo vinatazamiwa kukabiliwa na kesi. Kama vile watu wa "Barjols."

Wanachama wake wamechanganya ugaidi na Uislamu hapo awali na kuelezea nia ya kuwachoma Waislamu. Wanachama wa kikundi hicho sasa wanatazamiwa kufunguliwa mashitaka mwezi ujao, na kama jaribio la AFO la mauaji dhidi ya Waislamu linaweza kuelezewa kuwa ni makosa, Barjol wanaweza kuepuka uwajibikaji kupitia kisa kama hicho.

Jumuiya ya Waislamu wa Ufaransa inayotishiwa haistahili mizozo hii. Kwa kuzingatia kwamba ghasia dhidi ya Waislamu zimeongezeka kwa kasi katika mwaka uliopita, serikali ina deni la uhakikisho thabiti kwamba uhuru na uhuru wa Waislamu unalindwa vyema dhidi ya vurugu za mrengo wa kulia.

Kwa mfano, Baraza la Waislamu la Ufaransa lilipokea barua 42 za vitisho, na zaidi ya misikiti kumi na mbili imeharibiwa tangu Israeli ilipoanza vita vyake dhidi ya Gaza mwezi Oktoba.

Jumuiya ya kitamaduni ya Wafaransa na Kituruki huko Loiret ililengwa mwaka jana, pamoja na Muungano wa Masuala ya Kidini ya Kituruki na Kiislamu (DITIB) kusini mwa Ufaransa.

Kwa mujibu wa Tume ya Baraza la Ulaya dhidi ya Ubaguzi wa rangi, kumekuwa na ongezeko la matukio ya kupinga Uislamu tangu Oktoba mwaka jana, na Waislamu waliovalia alama za kidini walihusishwa na ugaidi na itikadi kali nyakati fulani.

Uislamu na serikali

Ufaransa ina Waislamu milioni sita, au takriban asilimia 7 hadi 10 ya wakazi wake. Maafisa wengi kwa muda mrefu wameona jumuiya ya waislamu kuwa tishio kwa "maadili ya kisekula" ya Ufaransa.

Nchi hiyo tayari ina sheria ya kukandamiza Waislamu kwa njia ya kupiga marufuku hijabu, kuzidisha ufuatiliaji wa misikiti, na kuimarisha udhibiti wa serikali juu ya mashirika ya jamii.

Mambo yamekuwa mabaya zaidi tangu Oktoba.

Kabla ya Olimpiki ya 2024 huko Paris, wakosoaji wanasema Ufaransa ilitumia hitaji la kudumisha usalama kama kisingizio cha kuwakandamiza wapiga raia wake Waislamu.

Chini ya Waziri wa Mambo ya Ndani wa Ufaransa Gérald Darmanin, mfumo wa ufuatiliaji na kizuizi ulitumiwa kufanya uvamizi mkali dhidi ya Waislamu na kufanya iwezekane kwa mamlaka ya Ufaransa kupanga uingiliaji kati dhidi ya "lengo lolote" lililoorodheshwa kwenye orodha yenye utata ya itikadi kali na ugaidi (FSPRT).

Katika mkutano wa hivi majuzi na Waziri wa Shirikisho la Ujerumani Nancy Faeser, Darmanin pia aliahidi kushirikiana na Berlin kukabiliana na "itikadi kali za Kiislamu," huku kiongozi wa chama cha siasa kali za mrengo wa kulia cha National Rally, Jordan Bardella, ameahidi kupitisha rasimu ya sheria ambayo itasaidia kufunga misikiti na kuwafukuza wahubiri ambao serikali inawaona kuwa "wenye siasa kali."

Ni muhimu kutambua kwamba kuchukua hatua dhidi ya Waislamu wanaochukuliwa kuwa tishio hakuhitaji ushahidi wa kuwatia hatiani. Kinyume chake kabisa, wavamizi wa siasa kali za mrengo wa kulia katika kesi ya AFO wanaweza kuishia na hukumu nyepesi.

Washukiwa watahukumiwa kwa "njama za uhalifu za kigaidi" dhidi ya Waislamu, lakini katika mahakama ambayo haina hata mamlaka ya kutoa uamuzi kuhusu ugaidi. Hii ina maana kwamba wanakabiliwa na hukumu fupi, na hawatahukumiwa mbele ya baraza la mahakama.

Kwa hivyo, ulinzi kwa Waislamu unaonekana kutowezekana wakati serikali yenyewe ina viwango vya juu zaidi kwa jumuiya hii ikilinganishwa na wakazi wake wengine.

Je, Ufaransa inafanya vya kutosha?

Itakuwa kosa kuona kesi ya AFO kama jaribio halisi la kuwafikisha wahusika wa ghasia mbele ya sheria.

Kwa hakika, inatoa taswira ya mfumo ambao bado unasitasita kuuita ugaidi wakati makundi ya mrengo wa kulia yanapanga mauaji ya halaiki, lakini si wakati Waislamu wa Ufaransa wanatumia haki yao ya kuandamana kwa amani.

Kwa kuwa uhuru wa kimsingi wa Waislamu uko chini katika ajenda ya serikali, uwajibikaji wa mrengo wa kulia bado ni ndoto.

Watu wanahudhuria maandamano ya kudai kusitishwa kwa mapigano huko Gaza, kukomesha mashambulizi ya anga na kukomesha 'ufurushaji wa watu,' huko Paris, Ufaransa, Novemba 4, 2023 (REUTERS/Claudia Greco).

Tazama mazungumzo ya nchi yenye mgawanyiko juu ya vita vya Israeli dhidi ya Gaza. Paris imezidi kuhalalisha kukamatwa kiholela kwa Waislamu wanaoonyesha mshikamano na Wapalestina, ikilenga haki yao ya kukusanyika kwa amani na kuonyesha kana kwamba kukamata ni jambo la lazima dhidi ya ugaidi. Muhimu zaidi, sheria inayotumika kuweka vikwazo hivyo kinyume cha sheria - sheria ya "kupambana na ugaidi" ya Ufaransa - inatumikia maslahi ya mrengo wa kulia.

Hiyo ni kwa sababu sauti kubwa kutoka kwa wapiganaji wa siasa kali za mrengo wa kulia, wakiongozwa na Marine Le Pen, wanaona kama njia ya kupanua zaidi vikwazo visivyo na uwiano kwa Waislamu na kuimarisha simulizi yao ya kile kinachoitwa "tishio la Kiislamu."

Hili ni muhimu kwa sababu harakati za mrengo mkali wa kulia dhidi ya Waislamu zimekuwa zikihusishwa na makundi mengine yenye vurugu, kama vile Shirika la "Organization of Social Armies". Kwa vile "ugaidi" unabakia kulenga zaidi uhuru wa Waislamu, waliberali wa Ufaransa na mrengo mkali wa kulia wanafanya kuwa vigumu kutangaza ghasia za mrengo wa kulia kwa jinsi zilivyo.

Inashangaza, hamu ya jumuiya ya "AFO" ya kutia sumu bidhaa za halal katika maduka makubwa pia inatokana na unyanyasaji mkubwa zaidi, unaofadhiliwa na serikali dhidi ya wanawake wa Kiislamu nchini Ufaransa. Baada ya yote, lengo la washukiwa lilikuwa kuvaa mavazi ya nikabu ili kurahisisha utuiaji wa sumu. Hii inaashiria uchokozi dhidi ya Waislamu na dharau kali dhidi ya haki ya wanawake ya kuchagua kile wanachovaa.

Iwe kupitia marufuku ya hijabu katika shule za serikali, vizuizi visivyo halali kwa vazi la kufinika uso mzima, au kupigwa marufuku kwa abaya, serikali ya Ufaransa imesaidia kuendeleza upendeleo ulio wazi dhidi ya wanawake wa Kiislamu.

Hatua hizi za kibaguzi zimesababisha mrengo wa kulia kuongeza matamshi ya chuki dhidi ya Uislamu, na kuzidisha ubaguzi dhidi ya wanawake wa Kiislamu.

Isipokuwa vichochezi vya kutengwa kwa jamii na ubaguzi wa kidini vitashughulikiwa, Waislamu wa Ufaransa wanaweza kuendelea kukabiliwa na itikadi kali za mrengo wa kulia.

Hivyo inaeleweka, njama ya AFO dhidi ya Uislamu ilifanyika katika jamii ambayo haistahmilii Waislamu wa Ufaransa.

Bado haijulikani ni kwa nini Ufaransa ingechukua kesi kutoka 2018, lakini ilionyesha kujali kidogo kwa kuongezeka kwa ghasia dhidi ya Waislamu katika miezi ya hivi karibuni.

Hatimaye, itahitajika hatua kubwa zaidi ya kesi ya ugaidi kwa Ufaransa kubadilisha hali halisi mbaya na kuunda mazingira ya usawa kwa Waislamu wake milioni sita.

Mwandishi, Hannan Hussain ni mtaalamu na mwandishi wa masuala ya kimataifa. Alikuwa Msomi wa Fulbright wa usalama wa kimataifa katika Chuo Kikuu cha Maryland, na alikuwa mshaauti wa Taasisi New Lines Institute for Strategy and Policy ya New Lines huko Washington. Kazi ya Hussain imechapishwa na Carnegie Endowment for International Peace, Georgetown Journal of International Affairs, na Express Tribune (mshirika wa International New York Times).

Kanusho: Maoni yaliyotolewa na mwandishi hayawakilishi lazima maoni, mitazamo na sera za uhariri za TRT Afrika.

TRT World