Mkuu wa Kamati ya Kimataifa ya Msalaba Mwekundu ametoa hofu juu ya kupuuzwa kwa wazi kwa Mikataba ya Geneva katika migogoro na vita duniani kote.
Mirjana Spoljaric alitoa wito Jumapili kwa nchi kujitolea tena kwa haraka kuheshimu sheria za kimataifa katika mahojiano na gazeti la kila siku la Uswizi la Le Temps.
Sheria ya kimataifa ya kibinadamu (IHL) ilikuwa "ikikanyagwa kwa jeuri na wale wanaoongoza operesheni za kijeshi", alisema.
Alionyesha idadi ya waliojeruhiwa na waliokufa wakati wa vita huko "Gaza, Sudan na Ukraine", ambayo alisema "ilikuwa nje ya mawazo yetu".
ICRC ni mlezi wa Mikataba ya Geneva, ambayo inajitahidi kutenda kama mpatanishi asiyeegemea upande wowote katika migogoro.
Lakini ilikuwa ikipata ufikiaji wake kwa watu wanaohitaji "kukabiliwa zaidi (na) kutumia zana", alisema Spoljaric.
Ni "lazima kuchukua hatua sasa", alisema, kwa kuunga mkono sheria ya kimataifa ya kibinadamu - ambayo kazi yake ni kupunguza athari za migogoro ya silaha na kulinda raia.
Siku ya Ijumaa, ICRC ilizindua mpango na nchi sita—Brazili, Uchina, Ufaransa, Jordan, Kazakhstan na Afrika Kusini—ili kuhimiza uungwaji mkono wa kisiasa kwa IHL.
Hakuna utiifu wa sheria
Mikataba ya Geneva, iliyopitishwa mwaka wa 1949 baada ya Vita vya Pili vya Dunia, "inajumuisha dhamiri ya ubinadamu, maadili ambayo yanavuka mipaka na kanuni za imani", walisema katika taarifa ya pamoja.
"Hata hivyo, mateso tunayoshuhudia leo katika mizozo ya silaha duniani kote ni uthibitisho kwamba heshima na kufuata sheria zao za msingi hazizingatiwi."
Mpango huo utajitahidi kuendeleza mapendekezo madhubuti ya njia za kuzuia ukiukaji wa IHL na kukuza ulinzi ulioongezeka wa raia na miundombinu ya kiraia, ilisema IHRC.
Inafanyia kazi mkutano wa ngazi ya juu wa kimataifa mwaka 2026 unaolenga jinsi ya "Kushikilia Ubinadamu Vitani", ICRC ilisema.
"Hali ya sasa ni hatari sana," Spoljaric alisema. "Jeraha linalotokana na migogoro inayoendelea kuna hatari ya kutusumbua kwa miongo kadhaa."
Aliongeza: "Wazo sio kuunda tena Mikataba ya Geneva, ambayo inasalia kuwa maandishi madhubuti ya kisheria, lakini kuzihimiza Mataifa kuyatumia".
"Nchi lazima zifanye utekelezaji wa IHL kuwa kipaumbele cha kisiasa."
