Refuseniks ni miongoni mwa watetezi wa amani wa Kiyahudi wanaohimiza kuishi pamoja na Wapalestina ambao wameandaa maandamano ya kutaka kusitishwa kwa mapigano huko Gaza, ambapo wanyang'anyi na polisi wenye msimamo mkali mara nyingi huwakabili. / Picha: AFP

Akitazama juu ya bega lake kwa wasikilizaji katika mgahawa, mwanaharakati wa kupinga vita wa Israel aliegemea karibu na mwanamke anayepanga kukataa kuandikishwa kijeshi, akihatarisha kifungo cha jela wakati wa vita vya kikatili vya Israeli dhidi ya Gaza iliyozingirwa.

"Uamuzi wa kukataa ni wa ujasiri," mwanaharakati Nave Shabtay Levin, 20, ambaye alifungwa jela kwa siku 115 hadi Machi mwaka jana kwa kukataa rasimu hiyo.

"Ni jasiri zaidi wakati wa vita," alisema, akihutubia Sofia Orr mwenye umri wa miaka 18 ambaye aliketi karibu naye katika mkahawa wa nje wa Tel Aviv.

Mwezi uliopita, kijana wa Kiisraeli Tal Mitnick alikuwa wa kwanza kufungwa kwa kukataa utumishi wa kijeshi wa lazima tangu kuanza kwa vita vya Israeli dhidi ya Gaza, kulingana na kikundi cha kujitolea cha Mesarvot.

Baadhi ya wafuasi wa Mitnick kutoka Mesarvot, kwa Kiebrania "tunakataa", wametangaza hadharani mipango ya kufuata nyayo zake, wakipinga vita na ukaliaji wa Israel katika maeneo ya Palestina.

Kukataa kujiandikisha ni nafasi ya pekee ya kisiasa, haswa wakati hisia za utaifa zinaongezeka wakati wa vita, katika nchi ambayo jeshi linaonekana sana kama msingi wa utambulisho wa kitaifa na huduma ya jeshi kama ibada muhimu ya kupita.

Huku kukiwa na matamshi ya vita ya serikali ya Waziri Mkuu Benjamin Netanyahu, 'Refuseniks' - kama wanavyojulikana mara nyingi nchini Israel - wanasema msimamo wao umewaona wakitajwa kuwa wasaliti na kukaribisha vitisho vya kuuawa.

Levin alizungumza kwa kunong'ona, macho yake yakitazama huku na kule huku akikubali kwamba kuzungumzia waziwazi kuhusu kupinga vita kunaweza kuwa "hatari".

Orr alionekana kutokukata tamaa, baada ya kutangaza mpango wake mwezi Februari katika mabaraza ya umma kuwa hatojiunga jeshini muda ukifika.

"Dhamiri yangu hainiruhusu kujiandikisha," aliambia shirika la habari la AFP, na kuongeza kuwa haamini kuwa kutokomeza itikadi za Hamas kunawezekana kupitia njia za kijeshi. "Tunapambana na moto kwa moto."

'Vita vya kulipiza kisasi'

Orr anatarajia hatima sawa na Mitnick, 18, ambaye alipokea hukumu ya awali ya siku 30 gerezani ambayo ilionekana kuwa kali kuliko kawaida baada ya kukataa kushiriki katika kile alichokiita "vita vya kulipiza kisasi".

Waisraeli wanaokataa kuandikishwa kwa misingi ya kisiasa kwa kawaida hufungwa kwa hadi siku 10 awali na hupokea vifungo vya ziada ikiwa wataendelea kukataa, wanachama wa Mesarvot waliiambia AFP.

Kuandikishwa ni lazima kwa Waisraeli wa Kiyahudi. Misamaha wakati mwingine hutolewa kwa sababu za kidini, matibabu au maadili - lakini si kwa misingi ya kisiasa.

Mesarvot ina watu kadhaa wa kujitolea, lakini idadi kamili ya refuseniks bado haijafahamika kwani wengi hawajajitokeza hadharani.

Jeshi lilikataa kutoa maoni yake lilipoulizwa takwimu.

"Mauaji moja hayahalalishi mwingine," Iddo Elam, 17, mfanyakazi mwingine wa kujitolea anayepanga kukataa kuandikishwa, aliambia Sky News ya Uingereza.

Israel imewaua takriban watu 24,100 na kuwajeruhi wengine 60,834 katika vita vyake vya kikatili dhidi ya Gaza iliyozingirwa. Idadi ya vifo vya Israeli inasimama zaidi ya 1,100, ambayo ilirekebishwa kutoka 1,400.

'Upofu wa maadili'

Refuseniks ni miongoni mwa watetezi wa amani wa Kiyahudi wanaohimiza kuishi pamoja na Wapalestina ambao wameandaa maandamano ya kutaka kusitishwa kwa mapigano huko Gaza, ambapo wanyang'anyi na polisi wenye msimamo mkali mara nyingi huwakabili.

Wamesalia kuwa wachache katika nchi ambayo imeona hali mbaya katika miaka ya hivi karibuni, huku kura za maoni zikionyesha uungwaji mkono mdogo kati ya Waisraeli wa Kiyahudi kwa mazungumzo ya amani na Wapalestina au suluhisho la serikali mbili.

Idadi ndogo ya wakimbizi hawawezi kuteka jeshi la Israeli, linalojumuisha mamia kwa maelfu ya askari wanaofanya kazi na askari wa akiba, ambao wamekaidi ukosoaji wa kimataifa juu ya kuongezeka kwa vifo na uharibifu katika eneo lililozingirwa.

"Hakuna hata askari mmoja au afisa, rubani au mpiganaji... ambaye amesema: 'Inatosha. Siko tayari kuendelea kushiriki katika mauaji'," mwandishi Gideon Levy aliandika katika gazeti la mrengo wa kushoto la Israel. Haaretz, wakiongeza ukimya wao ulionyesha "upofu wa maadili".

Orr anachukulia kukataa kwake kujiandikisha kama vita vya kubaki binadamu. Mlipuko wa Oktoba 7 ulimwacha "hasira", alisema Orr.

Pia, aliongeza, ilimwacha akiwa na wasiwasi papo hapo juu ya "matishio" ya kulipiza kisasi kwa Israeli katika Gaza iliyozingirwa.

"Vurugu za kupindukia husababisha vurugu kubwa," alisema.

TRT World