Waziri Mkuu wa Israel Benjamin Netanyahu alipoteza fursa ya kufikia makubaliano ya kubadilishana mateka na Hamas mwezi Julai ili kuwaridhisha washirika wake wa muungano wa siasa kali za mrengo wa kulia Waziri wa Usalama wa Taifa Itamar Ben-Gvir na Waziri wa Fedha Bezalel Smotrich, Shirika la Utangazaji la Umma la Israel KAN liliripoti.
Kwa mujibu wa ripoti hiyo, Hamas ilikuwa tayari kuwaachilia mateka kadhaa wa Israel bila kutaka kusitishwa kikamilifu kwa mapigano hayo.
Ripoti hiyo ilipendekeza kuwa nia ya Hamas wakati huo ilikuwa ni jaribio la kuunganisha awamu ya kwanza na ya pili ya pendekezo la Marekani la kusitisha mapigano ambalo lilijumuisha misaada ya kibinadamu.
Ripoti hiyo haikutoa maelezo zaidi, hata hivyo, ingawa Hamas imesema mara kwa mara kwamba itawaachilia tu mateka wa Israel ikiwa makubaliano hayo yatasababisha kusitishwa kabisa kwa mashambulizi ya Israel dhidi ya Gaza.
Wakati huo, pendekezo la Marekani lilijumuisha awamu tatu: ya kwanza ilihusisha usitishaji mapigano mara moja; kuachiliwa kwa wanawake, wazee na mateka wa Israeli waliojeruhiwa; na kubadilishana wafungwa pamoja na kuondolewa kwa majeshi ya Israel kutoka maeneo yenye watu wengi ya Gaza. Ilijumuisha pia kuongeza misaada ya kibinadamu, kujenga upya huduma za kimsingi na kuwezesha kurejea kwa raia kwenye makazi yao kote Gaza.
Awamu ya pili ilihitaji kuachiliwa kwa mateka wote waliosalia na kuondolewa kabisa kwa vikosi vya Israel kutoka Gaza, kwa lengo la kumaliza mgogoro huo kwa uhakika.
Awamu ya tatu ilihusisha ujenzi wa Gaza kwa miaka kadhaa na kurejesha maiti za wanajeshi wa Israel.
Vitisho
KAN ilisema kuwa Netanyahu alikataa pendekezo hilo, hasa akipinga kujiondoa kwa Israel kutoka Gaza, huku maeneo kama vile Ukanda wa Philadelphi na Netzarim yakiwa vikwazo kwa mchakato wa kusitisha mapigano.
Chanzo cha habari cha Israel ambacho hakikutajwa jina kilichonukuliwa na shirika hilo la utangazaji kilisema kuwa Netanyahu alikataa kukubali mpango huo ili kuwaridhisha Ben-Gvir na Smotrich, ambao walikuwa wametishia kuondoka serikalini iwapo mkataba huo utatiwa saini.
Juhudi za upatanishi zinazoongozwa na Marekani, Misri na Qatar hadi sasa zimeshindwa kufikia makubaliano ya kusitisha mapigano Gaza na kubadilishana wafungwa. Bado, Washington inashikilia kuwa mauaji ya Israel ya kiongozi wa Hamas Yahya Sinwar mnamo Oktoba 16 yanaweza kusababisha mafanikio katika mazungumzo.
Hamas, hata hivyo, inasema mzozo huo utamalizika tu wakati Israeli itasimamisha vita vyake katika eneo lililozingirwa, ambalo limeua karibu watu 44,000 tangu Oktoba 2023.
Mwaka wa pili wa mauaji ya halaiki huko Gaza umelaaniwa na kimataifa, huku takwimu na taasisi zikitaja mashambulizi hayo na kuzuia usambazaji wa misaada kama jaribio la makusudi la kuharibu idadi ya watu.
Siku ya Alhamisi, Mahakama ya Kimataifa ya Uhalifu (ICC) ilitoa hati za kukamatwa kwa Netanyahu na Waziri wake wa zamani wa Ulinzi Yoav Gallant kwa uhalifu wa kivita na uhalifu dhidi ya ubinadamu huko Gaza.
Israel pia inakabiliwa na kesi ya mauaji ya halaiki katika Mahakama ya Kimataifa ya Haki kuhusu vita vyake vya kikatili dhidi ya Gaza.
