Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa Antonio Guterres aliionya jumuiya ya kimataifa Jumapili dhidi ya kutumbukia kwenye mzozo, akihutubia Baraza la Usalama wakati wa mkutano kuhusu shambulio la wikendi la Iran dhidi ya Israel.
"Si kanda au ulimwengu unaoweza kumudu vita zaidi," Guterres alisema.
"Mashariki ya Kati iko ukingoni," aliambia Baraza la Usalama.
"Watu wa eneo hilo wanakabiliana na hatari halisi ya mzozo mkubwa kabisa. Sasa ni wakati wa kutuliza na kupunguza," aliongeza, akitoa wito wa "kuzuiliwa kwa kiwango cha juu."
Siku ya Jumamosi jioni, Iran ilishambulia moja kwa moja adui wake mkuu wa muda mrefu Israel kwa mara ya kwanza, na kufyatua wimbi la zaidi ya makombora 300 na ndege zisizo na rubani.
Takriban zote zilizuiliwa na Israel na wengine, wakiwemo Marekani, Jordan na Uingereza.
Kwa mujibu wa jeshi la Israel, watu 12 walijeruhiwa.
Iran ilisema shambulio lake lilikuja kujibu shambulio la anga la Aprili 1 kwenye jengo la ubalozi mdogo wa Tehran katika mji mkuu wa Syria Damascus ambalo lililaumiwa na Israel.
Shambulio hilo liliwauwa Walinzi saba wa Mapinduzi ya Irani, wakiwemo majenerali wawili wakuu, na kusababisha vitisho vya Irani vya kulipiza kisasi.
Mabadilishano hayo ambayo hayajawahi kushuhudiwa, yanayoashiria ongezeko kubwa la uhasama kati ya nchi hizo mbili, yamezua hofu mpya ya mzozo mpana, ikiwa ni pamoja na uwezekano wa kutokea kwa mashambulizi ya Israel.
'Jizuie kutoka kwa maangamizi makubwa'
Marekani ilisema Jumapili kwamba haitajiunga na mashambulizi yoyote ya Israel dhidi ya Iran, huku Rais Joe Biden akimuonya Waziri Mkuu Benjamin Netanyahu "kufikiri kwa makini" kuhusu ongezeko lolote la uhasama.
Mvutano unaoongezeka unakuja ndani ya kivuli cha vita vya miezi sita vya Israeli huko Gaza, ambavyo vilianza baada ya shambulio la Hamas nchini Israeli mnamo Oktoba 7.
Ukatili wa Israel umeua takriban watu 33,729 huko Gaza, wengi wao wakiwa wanawake na watoto, kulingana na wizara ya afya huko Gaza.
Tangu kuanza kwa mzozo huo, makundi yanayoungwa mkono na Iran nchini Iraq, Lebanon, Syria na Yemen yamekuwa yakiendesha mashambulizi mengi dhidi ya maeneo yanayolengwa na Israel na Magharibi.
Mkutano wa Jumapili wa Baraza la Usalama kushughulikia mzozo unaotokota ulikuja kwa ombi la Israeli.
Katika hotuba yake, Guterres alirudia kulaani mashambulizi ya Iran dhidi ya Israel, na mashambulizi ya Israel dhidi ya ubalozi mdogo wa Iran mjini Damascus.
"Ni wakati wa kurudi nyuma kutoka ukingoni. Ni muhimu kuepuka hatua yoyote ambayo inaweza kusababisha makabiliano makubwa ya kijeshi katika nyanja nyingi za Mashariki ya Kati," Guterres alisema.
Pia alirudia wito wake wa "kusitishwa mara moja kwa mapigano ya kibinadamu" huko Gaza, ambayo wataalam wanaonya kuwa iko kwenye hatihati ya njaa.
