Rais wa Uturuki Recep Tayyip Erdogan amesisitiza azma ya Ankara ya kuimarisha Umoja wa Mataifa ya Kituruki inapoadhimisha miaka 15 tangu kuanzishwa kwake.
"Ninapongeza kumbukumbu ya kuanzishwa kwa Jumuiya yetu ya Mataifa ya Kituruki, ambalo ni nguvu yetu muhimu katika mapambano yetu dhidi ya changamoto za kimataifa, na Siku ya Ushirikiano ya Mataifa ya Kituruki.
Tutaendelea kuimarisha jumuiya yetu, ambayo ni kituo kipya cha mshikamano wa mfumo wa kimataifa," Erdogan aliandika Alhamisi kwenye mtandao wa X.
Waziri wa Mambo ya Nje wa Uturuki Hakan Fidan pia aliadhimisha sherehe za Oktoba 3, Siku ya Ushirikiano wa Mataifa ya Uturuki, na kumbukumbu ya miaka 15 ya Mkataba wa Nakhchivan, ambao uliweka msingi wa shirika hilo.
Fidan alisisitiza kwamba jumuiya imeundwa juu ya msingi wa udugu na kuimarishwa kupitia ushirikiano wa kitaasisi, akibainisha maendeleo makubwa katika nyanja kama vile uchumi, usalama, ulinzi na nishati.
"Mshikamano huu na umoja wa hatima unaunda mustakabali wenye nguvu na huru zaidi kwa ulimwengu wa Waturuki," alisema.
Pia alielezea matakwa yake ya kuendelea kwa mafanikio kwa mataifa ya Kituruki. Hapo awali ilianzishwa kama "Baraza la Ushirikiano la Nchi Zinazozungumza Kituruki" (Baraza la Kituruki), misingi ya shirika iliwekwa na Mkataba wa Nakhchivan uliotiwa saini mnamo Oktoba 3, 2009, na Azabajani, Kazakhstan, Kyrgyzstan, na Uturuki.
Madhumuni ya jumuiya ni kuunganisha ulimwengu wa Kituruki kupitia maadili na ushirikiano wa kihistoria na kitamaduni katika nyanja mbalimbali, ikiwa ni pamoja na uchumi, siasa, elimu, utamaduni, ulinzi, usalama, usafiri, desturi, utalii na michezo.
Enzi mpya katika muunganisho wa ulimwengu wa Kituruki
Pia inatumika kuimarisha nafasi ya kijiografia ya ulimwengu wa Kituruki, pamoja na nchi wanachama wake kuchukua eneo la jumla ya kilomita za mraba milioni 4.25 na idadi ya watu karibu milioni 160, kupata kutambuliwa kwa kiasi kikubwa kikanda katika kipindi cha miaka 15 iliyopita.
Uamuzi wa kubadili jina la baraza hilo kuwa Jumuiya la Mataifa ya Kituruki katika Mkutano wa 8 wa Viongozi Wakuu wa Nchi mjini Istanbul mnamo Novemba 12, 2021, unaashiria kuanza kwa enzi mpya katika ushirikiano wa ulimwengu wa Kituruki kwenye jukwaa la kimataifa.
Leo, inajumuisha wanachama watano kamili, Azerbaijan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Uturuki, na Uzbekistan, huku Turkmenistan, Hungaria, na Jamhuri ya Uturuki ya Kupro ya Kaskazini (TRNC) zikiwa waangalizi.
Ikianzia Istanbul, jumuiya hiyo inajumuisha na mihimili mikuu mitano: Baraza la Wakuu wa Nchi, Baraza la Mawaziri wa Mambo ya Nje, Baraza la Wazee, Kamati ya Maafisa Waandamizi na Sekretarieti.
Shirika mwavuli la mifumo ya ushirikiano
Inafanya kazi kama shirika mwamvuli la mbinu za ushirikiano kama vile Bunge la Bunge la Nchi Zinazozungumza Kituruki (TURKPA), Chuo cha Kimataifa cha Kituruki, Shirika la Kimataifa la Utamaduni wa Kituruki (TURKSOY), Mfuko wa Uwekezaji wa Kituruki, na Wakfu wa Utamaduni na Urithi wa Kituruki.
Pia inashirikiana na mashirika makubwa ya kimataifa, yakiwemo UN, Shirika la Usalama na Ushirikiano barani Ulaya (OSCE), Jumuiya ya Ushirikiano wa Kiislamu (OIC), na Shirika la Forodha Duniani (WCO).
Shirika hilo pia hudumisha ofisi ya mwakilishi katika mji mkuu wa Hungary Budapest ili kuimarisha uhusiano na mwanachama wake mwangalizi na kuendeleza uhusiano na taasisi ili kuongeza mwonekano wake barani Ulaya, kama vile EU, OSCE, Shirika la Ushirikiano wa Kiuchumi na Maendeleo (OECD), na Kikundi cha Visegrad, ambacho kinajumuisha Hungary, Poland, Slovakia, na Czechia.
Kwa hati yake ya Dira ya Dunia ya Uturuki 2040, juuiya hiyo inatarajia kukuza kuaminiana na uhusiano mzuri wa kibinadamu, kuimarisha mshikamano wa kisiasa, kukuza ushirikiano wa kiuchumi na kiufundi, na kuandika urithi wa kihistoria na kiutamaduni wa Kituruki.
'Enzi ya Waturuki'
Katika Kongamano la Maadhimisho ya Miaka 10 ya jumuiya hiyo nchini Kazakhstan, viongozi walipitisha kauli mbiu "Enzi ya Waturuki" na kujitolea kwa ushirikiano wa karibu katika ulinzi na usalama.
Zaidi ya miaka 15, jumuiya hiyo imeunganisha kwa mafanikio taasisi na jumuiya za nchi wanachama.
Shughuli za hivi majuzi zimeongeza shauku katika maadili ya pamoja ya kihistoria na kitamaduni, huku makubaliano ya Chuo cha Uturuki kuhusu Alfabeti ya Kawaida ya Kituruki yenye herufi 34 yakiadhimishwa kote ulimwenguni.
Jumuiya hiyo imeandaa mikutano 10 na itafanya mkutano wake wa 11 mnamo Novemba 6 nchini Kyrgyzstan.
