Kenya ni Soko Kuu la Bidhaa za Uganda, takwimu zilizotolewa na Rais Yoweri Museveni Alhamisi zimebainisha.
Katika mwaka wa fedha hadi Oktoba 2023, Jumuiya ya Afrika Mashariki (EAC) ilichangia asilimia 43.5 ya soko la mauzo ya nje ya Uganda.
Mauzo ya bidhaa kutoka Uganda kwenda Kenya yalikuwa asilimia 31.5 ya jumla ya bidhaa Uganda ilizouza kwa nchi za EAC. Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo (DRC) ilifuatia kwa asilimia 24.6 na Sudan Kusini kwa asilimia 23.3.
Museveni, katika hotuba yake iliyorushwa kwenye televisheni katika mji mkuu Kampala, alisema Uganda ilifanya biashara yenye ziada ya dola milioni 716 na nchi za EAC, ikimaanisha Uganda iliuza zaidi kwa nchi wanachama wa EAC kuliko ilivyoagiza kutoka kwa jumuiya hiyo.
Bidhaa za Thamani ya Dola Bilioni 6.5 Zilizouzwa
Hata hivyo, Museveni alibainisha kuwa mauzo ya bidhaa za Uganda kwenda Kenya na Tanzania yalikuwa ya thamani ndogo kuliko bidhaa Uganda ilizoagiza kutoka kwa mataifa hayo jirani mtawalia.
Katika mwaka wa fedha ulioangaziwa, Uganda iliagiza bidhaa za thamani ya dola milioni 890 kwenda Kenya, dola milioni 696 kwenda DRC, dola milioni 659 kwenda Sudan Kusini, dola milioni 298 kwenda Rwanda, dola milioni 213 kwenda Tanzania, na dola milioni 72 kwenda Burundi.
Uganda, ambayo iliagiza bidhaa za thamani ya dola bilioni 6.5 katika soko la nje, iliuza jumla ya dola bilioni 2.8 kwa nchi wanachama wa EAC, alisema Museveni.
Uganda iliagiza bidhaa za thamani ya dola bilioni 1.2 kwenda Mashariki ya Kati, dola bilioni 1.14 kwenda Asia, na dola milioni 860 kwenda Ulaya.
'Kazi Zaidi Inahitajika'
Katika soko la Pamoja la Mashariki na Kusini mwa Afrika (COMESA), Uganda iliagiza bidhaa za thamani ya dola bilioni 2.3.
Rais alifichua kuwa Uganda iliagiza zaidi kutoka Mashariki ya Kati kuliko ilivyosafirisha kwenda kwa eneo hilo, na kuweka upungufu wa biashara kwa dola bilioni 2.8.
Museveni alisema kazi zaidi inahitajika kuimarisha mtazamo wa biashara wa Uganda, akibainisha kuwa sehemu ya mauzo ya nje ya Uganda ilikuwa asilimia 0.003 ya takwimu za mauzo ya nje ya dunia.
Kiongozi wa taifa pia alisema kuwa fedha zilizotumwa na diaspora kwa Uganda ziliongezeka hadi dola bilioni 1.4 katika mwaka unaokaguliwa, ikilinganishwa na mwaka wa fedha uliotangulia, ambapo ilikuwa dola bilioni 1.1.
Ajira Zaidi
Museveni pia alisema ajira rasmi zimeongezeka hadi milioni 1.6, kutoka milioni 1.4 mwaka uliopita.
Rais aliongeza kuwa uwekezaji wa moja kwa moja wa kigeni (FDI) pia umeongezeka kwa asilimia 68%.
Kulingana na Trading Economics, asilimia 80 ya mauzo ya nje ya Uganda ni bidhaa za kilimo. Bidhaa kuu za mauzo ya nje ni pamoja na kahawa (asilimia 22 ya jumla ya mauzo ya nje) ikifuatiwa na chai, pamba, shaba, mafuta na samaki.
