Dinari ya Tunisia ndiyo sarafu yenye nguvu zaidi barani Afrika, ikifuatiwa na Dinari ya Libya na Dirham ya Morocco.
Uchambuzi wa TRT Afrika wa viwa ngo vya ubadilishaji wa sarafu za mataifa ya Afrika dhidi ya Dola ya Marekani Jumanne, Julai 25, 2023 ulionyesha kuwa Cedi ya Ghana na Pula ya Botswana zilikamilisha sarafu tano zenye nguvu zaidi za Afrika.
Dinari ya Tunisia ndiyo sarafu yenye nguvu zaidi barani Afrika kufikia tarehe 25 Julai 2023. Dola moja ya Marekani ilikuwa sawa na Dinari za Tunisia 3.04. Dinari ya Libya ilibadilisha kwa 4.77, wakati Dirham ya Morocco ilikuwa kwa 9.79. Cedi ya Ghana ilibadilishana kwa 11.28.
Takwimu zilipatikana kutoka kwa tovuti ya ubadilishaji wa sarafu ya wakati ya xe.com na kikokotoo cha kubadilisha fedha cha Forbes. Takwimu zinapaswa kubadilika kila siku, kulingana na sababu za uchumi mkuu. Marekebisho, hata hivyo, hayatakuwa makubwa sana mara moja, isipokuwa kama matukio ya kuvutia au makubwa yatatokea katika nchi.
Rupia ya Ushelisheli (14.09), Nakfa ya Eritrea (15.00), Dola ya Namibia (17.56), Randi ya Afrika Kusini (17.59) na Lilangeni ya Eswatini (17.62) zilikamilisha sarafu kumi zenye nguvu zaidi za Afrika kufikia tarehe 25 Julai.
Kwanini dola ya marekani ni kipimo cha kawaida cha uchumi?
Dola ya Marekani ndio hutumika kama sarafu yenye muhimili mkubwa na akiba ya uchumi wa dunia.TRT Afrika ilitumia Dola ya Marekani kama kipimo cha kawaida cha nguvu ya sarafu. Dola ya Amerika ndio sarafu kuu ya akiba kwa uchumi wa dunia. Inachukua zaidi ya 85% ya kiasi cha biashara katika soko la dunia la forex.
Loti ya Lesotho anachukua nafasi ya 11 barani Afrika, akibadilishana 17.97. Kwacha ya Zambia ni ya 12, ikibadilishana kwa 19.33, ikifuatiwa na Pauni ya Misri (30.90), Ouguiya ya Mauritania (37.95) na Rupia ya Mauritius (45.59) mtawalia
Birr ya Ethiopia inashikilia katika nafasi ya 16 katika bara, akifanya biashara kwa 55.09. Inafuatwa na Dalasi ya Gambia (59.60), Metical ya Msumbiji (63.25), Escudo ya Cape Verde (99.85) na Pauni ya Sudan Kusini (130.26), ikikamilisha sarafu 20 zenye nguvu zaidi za Afrika.
Sarafu dhaifu zaidi Afrika
Taifa la Afrika ya Kati, Sao Tome na Principe, ndilo lenye sarafu dhaifu zaidi barani humo, huku biashara yake ya Dobra ikiwa 22,823.99 dhidi ya Dola ya Marekani. Sao Tome ni taifa dogo la watu wapatao 220,000.
Leone ya Sierra Leone ni sarafu ya pili kwa udhaifu, nyuma ya Dobra, inafanya biashara kwa 19,750 dhidi ya Dola ya Marekani. Ipo nyuma ya Faranga za Guinea (8,604.43), Malagasy Ariary ya Madagaska (4,510. 69) na Shilingi ya Uganda (3,651.68).
Nchi za mwisho barani Afrika, ni Faranga za Burundi (2,831.30), Faranga za DRC (2,559.00), Shilingi ya Tanzania (2,448.30), Faranga za Rwanda (1,175.09) na Kwacha ya Malawi (1,053.73).
Taifa la Afrika Mashariki, Kenya, linashika nafasi ya 22 barani Afrika, huku biashara yake ya shilingi ikiwa 142.15 dhidi ya Dola ya Marekani. Kudhoofika kwa shilingi dhidi ya Dola ya Marekani kumezua maandamano ya hapa na pale nchini Kenya, huku waandamanaji wakiishutumu serikali kwa kufanya kidogo kuibua sera madhubuti zinazozuia kushuka kwa thamani ya shilingi.
Naira wa Nigeria anashika nafasi ya 43 barani Afrika, akibadilishana 793.32 dhidi ya dola ya Marekani. Ikiwa na pato la taifa (GDP) la dola bilioni 477, Nigeria inasalia kuwa nchi yenye uchumi mkubwa zaidi barani Afrika, mbele ya Misri na Afrika Kusini.
Vichocheo vya nguvu za sarafu
Nguvu ya sarafu inategemea mambo kadhaa, ikiwa ni pamoja na mahitaji na usambazaji wake katika masoko ya fedha za kigeni, viwango vya riba vya benki kuu, mfumuko wa bei na ukuaji wa uchumi wa ndani.
Usawa wa biashara na utulivu wa kisiasa wa nchi pia una majukumu muhimu.
Jarida la biashara la Marekani, Forbes, linasema serikali yenye nguvu iliyo na sheria iliyoimarishwa vyema na historia ya sera za kujenga uchumi husaidia katika kuvutia uwekezaji, kwa hiyo kukuza sarafu yenye nguvu.
Sarafu yenye nguvu sana, licha ya kuweka gharama za uagizaji kuwa chini, hufanya mauzo ya nje ya nchi kuwa ghali zaidi, hivyo kuathiri ushindani wa biashara wa taifa.
Sarafu dhaifu, kwa upande mwingine, inafanya uagizaji wa bidhaa kuwa ghali zaidi, na hivyo kuongeza mfumuko wa bei wa ndani, Forbes inasema. "Kwa hivyo, njia bora ni kulenga chini katikati na kuzuia kushuka kwa thamani," Kulingana na Forbes.
Ifuatayo ni orodha ya sarafu za Kiafrika: kutoka kwa nguvu zaidi hadi dhaifu zaidi, kuanzia Julai 25, 2023 viwango vya forex:
