Ziara inayoendelea ya Rais wa Uturuki nchini Iraq imeupa nguvu mradi wa Barabara ya Maendeleo ambayo itaunganisha Ghuba ya Uajemi na Ulaya kupitia Uturuki, huku kukiwa na ushirikiano wa karibu kati ya Ankara na Baghdad.
Chini ya mwamvuli wa rais wa Uturuki na waziri mkuu wa Iraq, mkataba wa makubaliano wa pande nne kuhusu ushirikiano katika mradi wa Barabara ya Maendeleo uliotiwa saini kati ya Iraq, Uturuki, Qatar na Umoja wa Falme za Kiarabu, siku ya Jumatatu.
"Ninaamini kwamba ziara yangu na mikataba ambayo imetiwa saini hivi karibuni italeta mabadiliko mapya katika uhusiano wa Uturuki na Iraq," Erdogan alisema.
Mradi huo ni ajenda muhimu wakati wa ziara ya Rais Recep Tayyip Erdogan huko Baghdad na Erbil baada ya miaka 13.
Mahusiano kati ya Uturuki na Iraq yanaimarika kutokana na ziara za hivi majuzi za ngazi ya juu. Ujenzi wa Bandari ya Grand Faw huko Basra, kusini mwa Iraq, unaolenga kuwa bandari kubwa zaidi katika Mashariki ya Kati na uliopangwa kukamilika mwaka 2025, unaendelea kwa kasi kubwa.
Bandari hiyo ambayo ni sehemu ya awamu ya kwanza ya mradi wa Barabara ya Maendeleo, iko kwenye mlango wa Shatt al Arab, ambapo mito ya Tigris na Euphrates inakutana kabla ya kutiririka baharini.
Njia kuu kwa biashara ya kanda
Mradi huo unajumuisha njia za reli na barabara kuu zinazotoka bandarini kupitia miji ya Diwaniyah, Najaf, Karbala, Baghdad, na Mosul hadi mpaka wa Uturuki, kwa lengo la kutoa ufikiaji kutoka mpaka wa Uturuki hadi Bandari ya Mersin na kuendelea hadi Ulaya kupitia Istanbul kwa barabara.
Kampuni ya Kiitaliano ya PEG Infrastructure inawajibika kwa muundo wa njia iliyopitiwa na mradi, ambayo itaingia Uturuki kupitia Ovakoy baada ya Mosul.
Kuunganisha Bandari ya Grand Faw kwenye mpaka wa Uturuki na reli ya kilomita 1200 na barabara kuu, mradi huo utafungua lango jipya la biashara ya kikanda.
Kupitia mradi huo, Iraq na Uturuki zinalenga kupunguza muda wa kusafiri kati ya Asia na Ulaya na kuwa vituo vya usafiri.
Ikitarajia kuvuka Bandari ya Jebel Ali yenye gati 67 huko Dubai, inayojulikana kama bandari kubwa zaidi ya makontena katika Mashariki ya Kati, Bandari ya Grand Faw yenye uwezo wa kubeba magati 90 imepangwa kukamilika ifikapo 2025.
Fursa nzuri za kibiashara
Mradi wa Barabara ya Maendeleo, unaotoka bandarini hadi mpaka wa Uturuki, unaonekana kama chaguo mbadala katika migogoro ya kikanda au vita vinavyowezekana kwa vile Njia ya Hariri ya China haipiti moja kwa moja kupitia Iraq.
Baada ya kukamilika kwa mradi huo, inakadiriwa kuwa usafirishaji ambao kwa sasa unachukua takriban siku 45 kutoka Cape of Good Hope na karibu siku 35 kutoka Bahari Nyekundu unaweza kukamilika kwa siku 25 pekee.
Kwa kujumuisha barabara kuu, reli, usambazaji wa nishati, na njia za mawasiliano na kupangwa kukamilika katika hatua tatu zilizowekwa kwa 2028, 2033, na 2050, mradi huo utaathiri eneo kubwa kutoka Ulaya hadi nchi za Ghuba.
Wakati kiasi cha biashara kati ya Uturuki na Iraq kimezidi dola bilioni 24, fursa za biashara zinazowezekana zinazotolewa na mradi huo zinatia matumaini, na baada ya kukamilika kwake, washikadau wote wanatarajiwa kupata manufaa makubwa ya kiuchumi.
