ICC iliitaka waziri wa Uturuki kuharakisha kesi dhidi ya Israel kwa uhalifu wa kivita na mauaji ya halaiki. / Picha: AA

Waziri wa Sheria wa Uturuki Yilmaz Tunc amesisitiza haja ya mwendesha mashtaka wa Mahakama ya Kimataifa ya Uhalifu kuharakisha ubadilishaji wa faili dhidi ya Israel kuwa kesi.

"Maafisa wa Israel ambao wamefanya uhalifu wa kivita, uchokozi, mauaji ya watoto, na kufanya mauaji ya halaiki, ikiwa ni pamoja na Netanyahu, lazima wafikishwe mbele ya mahakama," Tunc alisema Jumamosi wakati wa hotuba katika Mkutano wa 5 wa Jukwaa la Mabunge la Kimataifa la Jerusalem.

"Kwa bahati mbaya, uhalifu dhidi ya ubinadamu, janga la kibinadamu, unaendelea kujitokeza mbele ya macho ya ulimwengu. Mashambulizi ya hivi karibuni huko Palestina bila shaka ni uhalifu dhidi ya ubinadamu, mauaji ya halaiki na uhalifu wa kivita," aliongeza.

Tunc amebainisha kuwa Umoja wa Mataifa na Baraza la Usalama wametoa maazimio zaidi ya 60 kuhusu mashambulizi yasiyo ya haki ya Israel na ukiukaji wa haki za binadamu.

"Haiwezekani kuita nchi ambayo inapuuza maamuzi na sheria za mashirika ya kimataifa, inakiuka haki za binadamu, na kufanya ukiukwaji huu kwa mpangilio. Israel imekuwa ikifanya kama shirika la kigaidi kwa karibu karne moja," alisema.

'ICC lazima ibadilishe faili'

Tunc alisisitiza kuwa huko Palestina, haki za kimsingi za binadamu zinakiukwa na mashambulizi ya Israel.

"Je, tunaweza kuzungumza juu ya haki ya kuishi, ambayo inasisitizwa mara kwa mara na Magharibi na watetezi wa haki za binadamu, mahali ambapo maelfu ya watu wameuawa shahidi? Kwa nini wale wanaotetea haki ya kuishi hawapazi sauti zao?"

Waziri huyo alisema kanuni za sheria za kibinadamu katika Mikataba ya Geneva zimekiukwa, hasa katika mashambulizi tangu Oktoba 7.

Pia alibainisha kuwa hatua ya muda ilichukuliwa katika kesi iliyofunguliwa katika Mahakama ya Kimataifa ya Haki na Afrika Kusini kuhusu kuzuia mauaji ya watoto, uhalifu dhidi ya ubinadamu na mauaji ya halaiki, lakini hakuna utaratibu wa utekelezaji wa hatua hii ya muda.

"Mwendesha Mashtaka wa Mahakama ya Kimataifa ya Uhalifu sasa lazima abadilishe haraka faili aliyokuwa nayo iwe kesi na kuwafikisha maafisa wa Israel ambao wamefanya uhalifu wa kivita, uchokozi, mauaji ya watoto na kufanya mauaji ya halaiki, hasa Netanyahu, mbele ya mahakama," alisema Tunc.

"Dunia ya haki inawezekana"

Aliangazia maombi muhimu ya wataalam wa sheria na mashirika ya kiraia kutoka Uturuki kuhusu ushahidi.

“Wakala wetu wa Anadolu pia wamewasilisha ushahidi katika Mahakama ya Kimataifa ya Uhalifu, hasa kwa upande wa picha na video, lakini kwa bahati mbaya, tunaendelea kuona kwamba Mwendesha Mashtaka wa Mahakama ya Kimataifa ya Uhalifu hafanyii kazi suala hili.

"Kuna kiongozi mmoja tu duniani ambaye anatetea haki za binadamu, haki na haki, ambaye anasema, 'Ulimwengu wa haki unawezekana, mfumo wa kimataifa hauwezi kujibu matatizo ya binadamu, bado haufanyi kazi." Kiongozi huyo ni Recep Tayyip Erdogan."

Tunc alitoa maoni yake kwenye chapisho la mtandao wa kijamii lililoshirikiwa na waziri wa mambo ya nje wa Israel Ijumaa.

"Kushiriki kinyume cha maadili na waziri wa mambo ya nje wa Israel, kujaribu kuficha vitendo hivyo vya kinyama, mauaji ya watoto na uhalifu wa mauaji ya halaiki, havitafunika uhalifu unaofanywa huko. Israel inalaaniwa na dhamiri ya ubinadamu," alisema.

Tunc alisisitiza kuwa tatizo hilo halitatoweka hadi pale taifa huru la Palestina litakapoanzishwa.

"Kama Uturuki, tutaendelea kutetea na kuunga mkono kuanzishwa kwa taifa huru la Palestina katika kila jukwaa," alisema.

TRT World