Tathmini na utafiti wa awali ya jasusi wa Marekani ilihitimisha kuwa mlipuko wa kimakusudi ulisababisha ajali ya ndege iliyomuua kiongozi wa mamluki, huku sababu mbalimbali za njama zikizunguka kifo cha mkuu wa kikundi cha Wagner.
Mmoja wa maafisa wa Marekani na Magharibi ambaye alielezea tathmini ya awali alisema ilidadisi kuwa Yevgeny Prigozhin "ana uwezekano mkubwa" kuwa alilengwa na kuwa mlipuko huo unalingana na "historia ndefu ya Rais wa Urusi Vladimir Putin ya kujaribu kuwanyamazisha wakosoaji wake".
Maafisa hao waliozungumza kwa sharti la kutotajwa majina kwa sababu ya kutoruhusiwa kuzungumzia chochote, hawakutoa maelezo yoyote kuhusu kilichosababisha mlipuko huo, unaoaminika kuwa kulipiza kisasi cha maasi ya mwezi Juni yaliyozua changamoto kubwa kwa kiongozi huyo wa Urusi mwenye utawala wa miaka 23. Wakuu kadhaa wa Prigozhin pia walidhaniwa kuwa wamekufa.
Msemaji wa Pentagon Jenerali Pat Ryder alipinga ripoti za vyombo vya habari zinazosema kombora la kutoka ardhini hadi angani liliiangusha ndege hiyo. Alikataa kusema iwapo Marekani ilishuku kuwa ni bomu au inaamini kuwa ajali hiyo ilikuwa mauaji.
Maelezo ya tathmini ya kijasusi yanajiri wakati Putin akitoa rambirambi zake kwa familia za wale walioripotiwa kuwa ndani ya ndege na kurudia "makosa makubwa" ya Prigozhin.
Ndege iliyokuwa imembeba mwanzilishi wa mamluki ya Wagner na abiria wengine sita ilianguka siku ya Jumatano mara tu baada ya kupaa kutoka Moscow ikiwa na wahudumu watatu, kulingana na mamlaka ya usafiri wa anga ya Urusi.
Waokoaji walipata miili 10 huku vyombo vya habari vya Urusi vikitaja vyanzo visivyojulikana katika Wagner ambao walisema Prigozhin alikuwa amekufa. Lakini kumekuwa hakuna uthibitisho rasmi.
Rais wa Marekani Joe Biden, akizungumza na waandishi wa habari Jumatano, alisema anaamini Putin ndiye aliyesababisha ajali hiyo, ingawa alikiri kwamba hakuwa na taarifa za kuthibitisha imani yake.
"Kwa kweli sijui kilichotokea, lakini sishangai," Biden alisema. "Hakuna mengi yanayofanyika nchini Urusi bila Putin kuhusika."
Uchunguzi unaendelea
Orodha ya abiria pia lilijumuisha kamanda wa pili wa Prigozhin, ambaye alitaja kundi hilo na jina lisilojulikana, pamoja na mkuu wa silaha Wagner, mpiganaji aliyejeruhiwa na mashambulizi ya anga ya Marekani nchini Syria na angalau mlinzi mmoja.
Dhihirisho la abiria pia lilijumuisha kamanda wa pili wa Prigozhin, ambaye alitaja kundi hilo na nom de guerre, pamoja na mkuu wa vifaa wa Wagner, mpiganaji aliyejeruhiwa na mashambulizi ya anga ya Marekani nchini Syria na angalau mlinzi mmoja anayewezekana.
Haikuwa wazi kwa nini wanachama kadhaa wa ngazi za juu wa Wagner, wakiwemo viongozi wakuu ambao kwa kawaida huwa waangalifu sana kuhusu usalama wao, walikuwa kwenye ndege moja. Kusudio la safari yao ya pamoja kuelekea St. Petersburg haijulikani.
Haikuwa wazi kwa nini wanachama kadhaa wa ngazi za juu wa Wagner, wakiwemo viongozi wakuu ambao kwa kawaida huwa waangalifu sana kuhusu usalama wao, walikuwa kwenye ndege moja. Kusudi la safari yao ya pamoja huko St.
Katika kauli yake ya kwanza kuhusu ajali hiyo tangu ifanyike, Putin alisema abiria "wametoa mchango mkubwa" katika mapigano nchini Ukraine.
"Tutakumbuka hili, tunajua, na hatutasahau," alisema katika mahojiano ya televisheni na Denis Pushilin, kiongozi aliyewekwa na Urusi wa eneo la Donetsk linalokaliwa kwa sehemu la Ukraine.
Kurasa kadhaa za mitandao ya kijamii Urusi ziliripoti kuwa miili hiyo ilichomwa au kusambaratishwa kiasi cha kutotambulika na ingehitaji uchunguzi wa DNA kutambuliwa.
Ripoti hizo zilichukuliwa na vyombo vya habari huru vya Urusi, lakini shirika la habari la Associated Press haikuweza kuzithibitisha kwa uhuru.
Wafuasi wa Prigozhin walidai kwenye chaneli za programu za ujumbe zinazomuunga mkono Wagner kuwa ndege hiyo ilitunguliwa kimakusudi.
Sergei Mironov, kiongozi wa chama kinachounga mkono Kremlin Fair Russia na mwenyekiti wa zamani wa baraza la juu la bunge la Urusi, alisema kwenye kituo chake cha Telegram kwamba Prigozhin "alikosana na watu wengi sana nchini Urusi, Ukraine na Magharibi."
"Sasa inaonekana kwamba wakati fulani, idadi ya maadui wake ilifikia hatua muhimu," Mironov aliandika. Mamlaka ya Urusi imesema chanzo cha ajali hiyo kinachunguzwa.
Mamlaka ya Urusi imesema chanzo cha ajali hiyo kinachunguzwa.
