Felix Tshisekedi, ambaye anawania kuchaguliwa tena kama rais wa DRC, alichukua mamlaka kwa mara ya kwanza Januari 2019. / Picha: Reuters

Matokeo ya awali kutoka uchaguzi wa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo yaliyotolewa Jumatano yalionyesha kuwa Rais aliyepo, Felix Tshisekedi, anaongoza kwa kiasi kikubwa, lakini hii ilikuja huku upinzani ukikataa matokeo ya uchaguzi na kuandaa maandamano yaliyogeuka kuwa ya vurugu.

Asubuhi, makumi ya polisi wa kutuliza ghasia katika mji mkuu wa Kinshasa walizuia maandamano yaliyopangwa na upinzani dhidi ya mchakato wa uchaguzi ambayo yalikuwa yamepigwa marufuku kufanyika.

Baadhi ya waandamanaji walijitokeza hata hivyo – lakini maandamano hayo haraka yaligeuka kuwa vurugu wakati waandamanaji waliporusha mawe kwa maaskari.

Wanasiasa wakuu wa upinzani Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo walitoa wito wa maandamano hayo baada ya kukataa kura ya wiki iliyopita, ambayo ilikumbwa na ucheleweshaji mkubwa.

Polisi, waandamanaji wakabiliana

Waziri wa mambo ya ndani wa Congo Peter Kazadi alisema Jumanne kwamba maandamano hayo yatazuiwa kwa sababu "yanalenga kuharibu mchakato wa uchaguzi."

Lakini upinzani hata hivyo uliwahimiza wafuasi kukusanyika karibu na bunge la kitaifa na kuandamana hadi makao makuu ya tume ya uchaguzi ya nchi hiyo.

Polisi wa kutuliza ghasia walitumwa eneo hilo na kurusha mabomu ya machozi kwa wafuasi wa mwanasiasa wa upinzani Martin Fayulu, ambao walikusanyika katika makao makuu ya chama chake.

Wafuasi hao walirusha mawe kwa polisi, ambao walijibu kwa kuwarushia mawe pamoja na mabomu ya machozi.

Majeruhi

Fayulu baadaye alisema kuwa watu wasiopungua 11 walikuwa wamejeruhiwa.

Mkuu wa polisi wa Kinshasa, Jenerali Blaise Kilimbalimba, alisema maafisa wawili walijeruhiwa.

Aliongeza kuwa kulikuwa na watoto wadogo miongoni mwa waandamanaji -- na kwamba waandaaji wa maandamano wataitwa kwa mahojiano.

Watu takriban milioni 44 walikuwa wamesajiliwa kupiga kura Desemba 20 katika uchaguzi wa kuchagua rais, wabunge wa kitaifa na wa kikanda na madiwani wa manispaa.

Uongozi mkubwa wa Tshisekedi

Lakini tume ya uchaguzi ilikumbana na ugumu wa kufikisha vifaa vya kupigia kura kwa wakati katika vituo vya kupigia kura katika nchi kubwa na dhaifu – yenye ukubwa wa takriban Ulaya Magharibi – na kuacha baadhi ya watu wasiweze kupiga kura.

Upigaji kura rasmi uliongezwa kwa siku moja na hata uliendelea hadi Siku ya Krismasi katika baadhi ya maeneo ya mbali.

Msemaji wa serikali Patrick Muyaya alisema kwenye mitandao ya kijamii kwamba upinzani unapaswa kusubiri kuchapishwa kwa matokeo ya awali na kuwasilisha malalamiko kuhusu mchakato wa uchaguzi kwa Mahakama ya Katiba.

Matokeo ya awali yaliyotolewa na tume ya uchaguzi Jumatano jioni yalionyesha Rais aliyepo madarakani Felix Tshisekedi akiwa mbele kwa kiasi kikubwa, akiwa na takriban asilimia 79 ya kura takriban milioni 8.8 zilizohesabiwa hadi sasa.

Katumbi katika nafasi ya pili kwa mbali

Mgombea mwenye umri wa miaka 60, ambaye alichukua madaraka Januari 2019 baada ya kuhamishwa kwa amani kwa mara ya kwanza nchini humo, anagombea muhula wa pili wa miaka mitano.

Moise Katumbi, aliyekuwa gavana wa eneo la kusini-mashariki la Katanga, ana takriban asilimia 15 ya kura zilizohesabiwa hadi sasa.

Anafuatiwa na Fayulu, aliyekuwa mtendaji wa kampuni ya mafuta ambaye anadai alikuwa mshindi halali wa uchaguzi wa 2018, akiwa na takriban asilimia 3.

TRT Afrika