Mfalme Charles III na Malkia Camilla watazuru Kenya kuanzia Oktoba 31 hadi Novemba 3, 2023. / Picha: Reuters

Mfalme wa Uingereza Charles III lazima atoe "msamaha usio na shaka kwa umma" kwa dhuluma wakati wa utawala wa kikoloni, Tume ya Haki za Kibinadamu ya Kenya (KHRC) ilisema Jumapili, siku mbili kabla ya ziara ya mfalme wa Uingereza.

Siku ya Jumanne, Charles na mkewe Malkia Camilla wataanza safari ya siku nne katika taifa hilo la Afrika Mashariki, ikiwa ni ziara yake ya kwanza kama mfalme kwa mwanachama wa Jumuiya ya Madola.

"Tunamtaka Mfalme kwa niaba ya serikali ya Uingereza kuomba msamaha wa umma bila masharti na bila shaka (kinyume na matamshi ya tahadhari, ya kujilinda na ya kujizuia kuonyesha majuto) kwa unyanyasaji wa kikatili na wa kinyama kwa raia wa Kenya," KHRC isiyo ya serikali ilisema.

Kulingana na Buckingham Palace, Charles alitarajiwa kukabiliana na "mambo magumu zaidi " ya uhusiano wa kihistoria wa Uingereza na Kenya.

Ukandamizaji mbaya wa uasi

Hii ingejumuisha "Dharura" ya 1952-1960, wakati mamlaka ya kikoloni ilipokandamiza kampeni ya msituni ya Mau Mau dhidi ya walowezi wa Kizungu.

Takriban watu 10,000 - hasa kutoka jamii ya Wakikuyu - waliuawa wakati wa kukandamiza uasi huo.

"Mfalme huyo atachukua muda katika ziara hiyo kuongeza uelewa wake wa makosa yaliyosababisha mateso katika kipindi hiki," ikulu ilisema mwezi huu.

KHRC ilisema msamaha huo unapaswa kuhusisha kipindi chote cha ukoloni kuanzia 1895 hadi 1963.

Fidia

"Tunaomba zaidi kulipwa fidia kwa ukatili wote unaofanywa kwa makundi mbalimbali nchini," ilisema hivyo ikimtaka Rais William Ruto "kulipa kipaumbele hili katika mikutano yake" na Charles.

Baada ya kesi mahakamani iliyodumu kwa miaka kadhaa, Uingereza ilikubali mwaka wa 2013 kuwafidia zaidi ya Wakenya 5,000 ambao waliteswa wakati wa uasi wa Mau Mau, katika mkataba wa thamani ya karibu pauni milioni 20 (dola milioni 25 kwa viwango vya leo).

Katika jiji kuu la Nairobi, Charles atakutana na wafanyabiashara, vijana wa Kenya na kushiriki katika karamu ya serikali.

Pia atatembelea jumba jipya la makumbusho linalohusu historia ya Kenya na kuweka shada la maua kwenye kaburi la shujaa asiyejulikana katika bustani ya Uhuru, ambapo uhuru ulitangazwa Desemba 1963.

TRT Afrika