Burundi inakabiliwa na hali mbaya ya kibinadamu inayozidi kuwa mbaya huku zaidi ya watu 40,000 wakikimbilia huko katika muda wa wiki mbili ili kuepuka mapigano mashariki mwa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo, Umoja wa Mataifa ulisema Ijumaa.
"Wiki iliyopita zaidi ya watu 9,000 walivuka kwa siku moja ... Hii ni mara ya kwanza Burundi kupokea idadi hii kubwa ya watu", Brigitte Mukanga-eno, Mwakilishi wa UNHCR nchini Burundi, aliwaambia waandishi wa habari mjini Geneva kupitia kiungo cha video.
Kusonga mbele kwa M23 ni ongezeko kubwa zaidi katika zaidi ya muongo mmoja wa mzozo wa muda mrefu mashariki mwa Congo, uliotokana na kusambaa kwa mauaji ya kimbari ya Rwanda mwaka 1994 nchini Congo na mapambano ya kudhibiti rasilimali kubwa ya madini ya Congo.
Rwanda inakanusha madai ya Congo, Umoja wa Mataifa na madola ya Magharibi kwamba inaunga mkono M23 kwa silaha na wanajeshi.
Inasema inajilinda dhidi ya tishio kutoka kwa wanamgambo wa Kihutu, ambayo inasema inapigana na jeshi la Congo.
Maeneo kadhaa kaskazini-magharibi mwa Burundi yamezidiwa na idadi ya watu, ambao baadhi yao wameyakimbia makazi yao mara kadhaa na kufika wakiwa wamejeruhiwa au wenye matatizo ya kiafya kama surua, kulingana na Umoja wa Mataifa.
Mwakilishi huyo wa Umoja wa Mataifa alisimulia kisa cha mwanamke ambaye watoto wake wawili walikufa kutokana na uchovu muda mfupi baada ya kuwasili kuvuka mpaka na kuingia Burundi.
Shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi UNHCR limesema watu 36,000 wamekimbilia Burundi, wengine kwa boti za muda kuvuka mto Rusizi unaotenganisha nchi hizo mbili, huku 6,000 wakiingia kupitia kivuko rasmi cha mpaka cha Bujumbura tangu Februari 14.
"Hali inayoongezeka nchini DRC imekuwa na athari kubwa kwa Burundi. Katika wiki chache zilizopita tumeona idadi kubwa ya Wakongo ambao wamekuwa wakivuka na kuingia Burundi", Mukanga-eno alisema.
UNHCR inapanga kuwahamisha waliokimbia makazi yao, ambao wanahifadhiwa kwa muda katika uwanja wa michezo wa wazi pamoja na shule na makanisa, hadi eneo la ardhi ambapo huduma za kibinadamu zinaweza kutolewa.
Shirika hilo limetoa ombi la dharura la dola milioni 40.4 ili kutoa msaada wa kuokoa maisha kusaidia uwezekano wa wakimbizi 258,000 kuingia Burundi, Tanzania na Zambia.
