Mwanasheria wa haki za binadamu aliyesoma Harvard Duma Boko anachukua uchumi unaosuasua ambao unategemea mauzo ya almasi. / Picha: AFP

Rais mpya wa Botswana Duma Gideon Boko amekula kiapo cha ofisi yake mbele ya Jaji Mkuu wa nchi hiyo Terrence Rannowane katika mji mkuu wa Gaborone saa chache baada ya kutangazwa mshindi wa uchaguzi uliofanyika Jumatano.

Katika hotuba yake ya kwanza kwa umma, Boko aliwashukuru watu wa Botswana kwa imani yao na kuahidi kufanya kazi kwa bidii.

Kiongozi huyo wa upinzani alitangazwa rasmi kuwa rais mpya wa Botswana baada ya chama tawala cha Botswana Democratic Party (BDP) kushindwa vibaya, na hivyo kumaliza utawala wake wa takriban miongo sita.

Tangazo hilo lilitolewa na Jaji Mkuu Terrence Rannowane, ambaye alimpongeza Boko na kukiri imani ambayo wapiga kura wa taifa hilo waliweka kwake.

Rais anayemaliza muda wake

Uchaguzi mkuu, uliofanyika Jumatano, ulishuhudia Rais anayemaliza muda wake wa BDP Mokgweetsi Masisi, 63, akiondolewa madarakani huku vyama vya upinzani kwa pamoja vikipata wingi wa kura.

Kulingana na Tume Huru ya Uchaguzi, vyama vya upinzani vilishinda kwa uchache viti 35 kati ya viti 61 vya bunge, na kuvuka kiwango kinachohitajika kuunda serikali.

Masisi, ambaye alikuwa amehudumu kwa muhula mmoja tu baada ya kumrithi Ian Khama mnamo 2019, alikubali kushindwa huko Gaborone, akibainisha: "Isivyotarajiwa, ni wakati mzuri wa kupumzika. Nilifanya kazi siku sita hadi saba kwa wiki."

Chama cha Umbrella for Democratic Change, kinachoongozwa na Boko, kilipata viti 22, huku Chama cha Botswana Congress, kinachoongozwa na Dumelang Saleshando, kilichukua viti vinane. Chama cha Botswana Patriotic Front, kilichoanzishwa na wafuasi wa Rais wa zamani Ian Khama, kilishinda viti vitano.

Wingi wa wabunge

Kufikia Ijumaa mapema, gazeti la Mmegi liliripoti kwamba vyama vya upinzani vimepata rasmi viti vingi vya ubunge, na hivyo kuashiria mwisho wa utawala wa muda mrefu wa BDP tangu uhuru wa Botswana mwaka 1966.

Chini ya katiba ya Botswana, chama chenye wabunge wengi humchagua rais, na hivyo kufungua njia rasmi kwa uongozi wa Boko.

TRT Afrika