Bunge la Somalia limeidhinisha kwa kauli moja mapendekezo ya kurekebisha mfumo wa uchaguzi wa nchi hiyo ili kuanzishwa tena kwa upigaji kura kwa wote, mpango ambao umekosolewa na baadhi ya wanasiasa wakuu.
Machi mwaka jana, Rais Hassan Sheikh Mohamud aliahidi kukomesha mfumo tata wa upigaji kura usio wa moja kwa moja wa koo uliokuwepo kwa zaidi ya nusu karne katika taifa hilo la Pembe ya Afrika.
Serikali kuu na majimbo manne ya shirikisho hivi majuzi yalitangaza makubaliano kwamba mfumo wa mtu mmoja-kura moja utaanzishwa katika uchaguzi wa serikali za mitaa uliopangwa kufanyika Juni 2024, lakini bado mapendekezo hayo yalipaswa kuidhinishwa na Bunge.
Siku ya Jumamosi, wabunge waliidhinisha sura nne kati ya 15 za katiba ambazo zinafaa kufanyiwa marekebisho kama sehemu ya marekebisho hayo.
Mchango wa umma
"Wabunge kutoka mabunge yote mawili waliidhinisha kwa kauli moja sura za katiba zilizorekebishwa," alisema Sheikh Adan Mohamed Nur, bunge la chini.
Sura 11 zilizosalia zinatazamiwa kupigiwa kura baadaye, Mahad Wasuge, mkuu wa Taasisi ya Utafiti ya Ajenda ya Umma ya Somalia, aliiambia AFP.
“Baada ya sura 11 zilizobaki kufanyiwa marekebisho na bunge, katiba itapigiwa kura na wananchi,” alisema.
Wakati serikali kuu ilipotangaza mpango wa marekebisho ya uchaguzi mwaka jana, baadhi ya wanasiasa mashuhuri wanane, akiwemo rais wa zamani na mawaziri wakuu wanne wa zamani, walipinga kwa sababu, miongoni mwa mambo mengine, majimbo yote katika serikali ya taifa hayakuhusishwa katika mazungumzo hayo.
Migogoro na machafuko
Kabla ya kura ya Jumamosi, rais wa zamani Mohamed Abdullahi Farmaajo alikariri ukosoaji huo.
"Katiba hii, ambayo inatekelezwa kwa mchakato usio halali na ambao hautakubaliwa na jamii, kamwe haitatambuliwa kuwa Katiba ya kisheria", alisema katika taarifa yake Ijumaa.
"Haiwakilishi hali ya sasa ya kisiasa nchini na nguzo ambazo zilikuwa kiini cha maridhiano ya kisiasa ya Somalia na kugawana madaraka," alisema.
Mfumo tata
Somalia inajitahidi kuibuka kutoka kwa miongo kadhaa ya migogoro na machafuko huku ikipambana na majanga ya asili na uasi wa umwagaji damu wa kundi la kigaidi la Al Shabab.
Nchi hiyo haijawahi kuwa na uchaguzi wa nchi nzima wa mtu mmoja-kura moja tangu 1969, wakati Siad Barre aliponyakua mamlaka.
Jimbo la Puntland la Somalia lilifanya uchaguzi wake wa kwanza wa moja kwa moja tangu 1969 wakati wa uchaguzi wa madiwani mwezi Mei 2023 lakini kisha ukarejea kwenye kura tata ya koo wakati wa uchaguzi wa bunge mwezi Januari.
