Hukumar zaben kasar Chadi ta bayyana cewa shugaban kasar na riƙon ƙwarya Mahamat Idriss Deby Itno ne ya lashe zaben shugaban kasar da aka gudanar a ranar 6 ga watan Mayu da sama da kashi 61% na ƙ=kuri'un da aka kada, bayan da babban abokin hamayyarsa ya bayyana kansa a matsayin wanda ya lashe zaben.
Gwamnatin mulkin sojan Chadi ta zama ta farko a cikin Ƙasashen Yammacin Afirka da aka yi wa juyin mulki da nufin komawa kan tsarin mulkin kasar ta hanyar akwatin zabe, sai dai wasu jam'iyyun adawa sun yi ta ƙorafi kan maguɗin zaɓe.
An girke jami'an tsaro da dama a manyan tituna a babban birnin N'Djamena gabanin bayyana sakamakon zaben, saboda yadda hankula ke ta tashi.
Masra ya ce shi ne ya yi nasara
Shugaban Hukumar Zabe ta Kasa Ahmed Bartichet ya fada a ranar Alhamis cewa Deby ya samu kashi 61.3% na kuri'un - cikin kwanciyar hankali sama da kashi 50% da ake buƙata don gujewa zuwa zagaye na biyu na zaben.
Ya ce Firaiministan Deby kuma babban ɗan takarar adawa Succes Masra, mai shekaru 40, ya samu kashi 18.53% na ƙuri'un da aka kada.
Gabanin sanar da sakamakon, Masra ya yi ikirarin samun nasara a wani saƙo da aka watsa kai tsaye ta shafin Facebook, ya kuma yi kira ga jami’an tsaro da magoya bayansa da su yi adawa da abin da ya kira yunƙurin ƙwace zaɓe.
"‘Yan tsirarun mutane sun yi imanin cewa za su iya sa mutane su yarda cewa tsarin da ya shafe shekaru da dama yana mulkin kasar Chadi ya lashe zaben," ya ce.
'Cikin nutsuwa'
"Ga dukkan 'yan kasar Chadi da suka zabi canji, wadanda suka zabe ni, ina cewa: a yi gangami, a yi shi cikin natsuwa da lumana," in ji shi.
Babu wanda abu na gaba da zai faru.
Sakamakon da ake ta cece-kuce a kai ya kawo cikas wajen gudanar da zabukan da aka yi a baya-bayan nan inda aka kashe ɗan adawar kasar Yaya Dillo, da ƙin amincewa da fitattun ‘yan adawa daga jerin ‘yan takara, da sauran batutuwan da masu suka suka ce sun kawo cikas ga sahihancin tsarin.
Yayin da Masra ya ja hankalin jama'a fiye da yadda ake zato kan yakin neman zabe, manazarta sun yi hasashen cewa wanda zai yi nasara shi ne Deby, wanda ya ƙwace mulki bayan da 'yan tawaye suka kashe mahaifinsa da ya daɗe yana mulki, Idriss Deby, a watan Afrilun 2021.
Sa ido sosai
"Za a iya yin zanga-zangar bayan zaɓ en, ko da yake barazanar danniya daga 'yan sanda na iya hana mutane da yawa fitowa kan tituna," in ji ƙwararrun Ƙungiyar Crisis Group gabanin kaɗda ƙuri'a.
Ana sa ido sosai kan zaɓen daga ƙasashen waje.
Yayin da wasu sojojin da ke yankin Sahel da ke fama da tada kayar baya da suka hada da Mali da Burkina Faso da Nijar suka shaida wa Faransa da sauran Ƙasashen Yammacin Duniya su janye dakarunsu, tare da komawa ga Rasha domin samun goyon baya, kasar Chadi ta kasance kasa ta karshe a yankin Sahel da ke da dimbin sojojin Faransa.
Tsaro da tattalin arziki sun kasance muhimman batutuwan yaƙin neman zaɓen. Daya daga cikin kasashen da ba su da ci gaba ba a duniya, ƙarancin albarkatun kasar Chadi ya ragu matuka sakamakon abubuwa da dama da take fama da su da suka hada da sauyin yanayi da ke haifar da tsananin zafi da rikicin 'yan gudun hijira da ke da nasaba da yaƙin basasar Sudan.
